تاثیر افزودن نمک در قهوه چیست؟

شما هم شنیده‌اید که اضافه کردن نمک در قهوه، طعم تلخ آن را کم می‌کند؟ تا به حال همه ما برای کم کردن تلخی قهوه از شکر استفاده می‌کردیم و احتمالا تعجب می‌کنید که نمک هم تاثیر مشابهی (و چند تاثیر دیگر بر روی پروفایل طعمی، تازگی طعم و…) داشته باشد. اضافه کردن نمک در قهوه یک راز است که خیلی از باریستاها و قهوه‌نوش‌های حرفه‌ای به شما نمی‌گویند. اما در ادامه این مطلب، بیشتر در مورد تاریخچه این راز، دلایل و تاثیر آن بر این نوشیدنی صحبت خواهیم کرد.

تاریخچه اضافه کردن نمک در قهوه

در حقیقت، تاریخچه اضافه کردن نمک در قهوه به صدها سال پیش بر می‌گردد و این سنت مجدد در سال‌های اخیر جان تازه‌ای گرفته و محبوبیت پیدا کرده است. این سنت به شکل‌های مختلف وارد فرهنگ‌ کشورهایی از جمله ترکیه، اسکاندیناوی شمالی، اروپا، ویتنام و آمریکا شده است.

قهوه نمکی بخشی از مراسم‌ صبحگاهی ویتنامی‌ها است و گفته می‌شود که شهر هوی ویتنام زادگاه اصلی ایده این نوع روش تهیه قهوه است. آن‌ها برای تهیه قهوه با فین ویتنامی ‌از نمک هم استفاده می‌کنند و این قهوه طعم کاراملی متمایزی دارند. علاوه‌ بر این، اضافه کردن نمک در قهوه بخشی از رسم‌ و رسوم‌ کشور ترکیه است. موضوع از این قرار است که عروس برای همسر و خانواده همسر آینده خود یک فنجان قهوه نمکی درست می‌کند و اگر داماد بتواند آن فنجان قهوه را تا قطره آخر بنوشد، مراسم عروسی سر می‌گیرد و عروس هم مهارت خود را در کارهای آشپزخانه نشان داده است.

در اسکاندیناوی شمالی اضافه کردن نمک به قهوه دم شده یک کار معمول است. حتی در بخش‌های ساحلی اروپا مرسوم است که از آب شورمزه برای دم کردن قهوه استفاده می‌کنند.

ایده قهوه نمکی حتی به آمریکا هم رسیده است. حدود سال 2009، ترفند آلتون براون در آمریکا توسط یک سرباز نیروی دریایی آمریکا به همین نام معرفی شد که برای هیدراته و بیدار نگه داشتن سربازان مقداری نمک را به صورت مستقیم به دانه‌های قهوه اضافه می‌کرد و پس از مدتی این روش دم‌آوری در آمریکا هم مرسوم شد.

اضافه کردن نمک به قهوه، در برخی فرهنگ‌ها مانند ویتنام و ترکیه از گذشته تاکنون مرسوم است.

چرا به قهوه نمک اضافه می‌کنند؟

اضافه کردن نمک تاثیرات مثبت زیادی بر روی خواص مختلف فنجان قهوه دارد. قبل از بررسی اینکه چه مقدار و چه زمانی باید نمک را به نوشیدنی خود اضافه کنیم، بهتر است بدانیم که چرا باید این کار را انجام بدهیم و این کار چه تاثیری بر طعم، کیفیت، سلامتی و زیبایی نوشیدنی شما دارد.

نمک باعث نرم شدن آب می‌شود

یکی از مهم‌ترین تاثیرات استفاده از نمک در قهوه، نرم کردن آب است. اگر از دستگاه قهوه‌سازی استفاده می‌کنید که مخزن آب دارد، بعد از مدتی آب موجود در مخزن آب کهنه می‌شود و بهتر است که کمی‌ به آب یا نوشیدنی‌تان نمک اضافه کنید تا طعم کهنگی نوشیدنی از بین برود.

یکی از مشکلات مصرف مستمر قهوه، کاهش میزان سدیم در بدن است. با وجود اینکه احتمال بروز چنین مشکلی بسیار کم است اما اضافه کردن مقداری نمک به قهوه باعث می‌شود که میزان سدیم دریافتی بدن متوازن شود. البته اگر مشکل فشار خون دارید بهتر است به نوشیدنی خود نمک اضافه نکنید.

نمک بر پروفایل طعمی‌ قهوه اثر می‌گذارد

مهم‌ترین تاثیر نمک در قهوه کم کردن طعم تلخ این نوشیدنی و ایجاد توازن در سایر طعم‌های آن است. اضافه کردن مقدار کمی ‌نمک، شیرینی و اسیدیته قهوه را متوازن کرده و در نتیجه طعم تلخ آن را بهبود می‌دهد. از نظر علمی ‌باید بدانیم که مغز با آزاد شدن یون کلسیم متوجه تلخی طعم یک نوشیدنی یا خوراکی می‌شود. اما سدیم کلرید موجود در نمک مانع آزاد شدن این یون و در نتیجه باعث پوشاندن تلخی طعم این نوشیدنی می‌شود.

تاثیر نمک بر مکمل‌های قهوه

اگر به نوشیدنی ترکیبی قهوه با مکمل‌های دیگر مثل خامه یا شیرین‌کننده‌های دیگر مقداری نمک اضافه کنید، احتمالا بسیار از نتیجه کار راضی خواهید بود.

قهوه نمکی به دلیل ویژگی‌های طعم و مزه‌ای که دارد، به خوبی با مواد مکمل مانند شیرین‌کننده‌ها و خامه‌ها هماهنگ می‌شود و طعم بسیار قوی و غنی از نوشیدنی را به ما تحویل می‌دهد. همچنین گفته می‌شود که اضافه کردن نمک باعث می‌شود که بخشی از کالری اضافی نوشیدنی کاهش پیدا کند.

با افزودن نمک به قهوه، طعم و پروفایل قهوه تغییر می‌کند.

چه زمان به قهوه نمک اضافه نکنیم؟

درست است که نوشیدن قهوه نمکی خواص و مزایایی دارد، اما در شرایط زیر بهتر است از اضافه کردن نمک در نوشیدنی‌تان خودداری کنید:

• زمانی که مشکل فشار خون، مشکل کلیوی، مشکل قلبی، یا رفلاکس اسیدی دارید.
• اگر پزشک از شما خواسته که میزان مصرف سدیم را کنترل کنید.
• زمانی که با خرید قهوه باکیفیت از طعم نهایی نوشیدنی‌تان مطمئن هستید.
• زمانی که از قهوه رست روشن استفاده می‌کنید، بهتر است از اضافه کردن نمک در نوشیدنی‌تان صرف‌ نظر کنید.

چطور و چه زمانی به قهوه نمک اضافه کنیم؟

بهترین زمان برای اضافه کردن نمک به قهوه کی هست؟ در این قسمت به تفکیک روش دم‌آوری قهوه، بررسی می‌کنیم که چه زمانی برای اضافه کردن نمک مناسب است:

♦ اضافه کردن نمک به قهوه فرنچ‌پرس

با توجه از تکنیک آمریکایی آلتون براون در روش فرنچ پرس، اول از همه مقداری نمک به دانه‌های قهوه اضافه می‌کنید و سپس بقیه مراحل دم‌آوری قهوه با فرنچ پرس را ادامه می‌دهید.

♦ اضافه کردن نمک به قهوه کلد برو و دم آوری قطره‌ای

در این دو روش، بهتر است نمک را در مراحل پایانی و بلافاصله بعد از دم‌آوری به نوشیدنی خود اضافه کنید.

♦ اضافه کردن نمک به دستگاه‌های قهوه‌ساز با مخزن آب

در این دستگاه‌ها بهتر است، مقداری نمک به مخزن آب اضافه کنید تا طعم کهنگی آب هم گرفته شود.

تفاوت بین افزودن نمک به دانه‌های قهوه یا خود قهوه قابل توجه نیست، زیرا نمک در طول فرآیند دم کردن قهوه بدون توجه به اینکه به دانه‌ها یا آب اضافه شده باشد در قهوه حل می شود. عامل اصلی که تاثیر افزودن نمک به قهوه را تعیین می کند، میزان نمک مصرفی و زمان افزودن آن است.

بین اضافه کردن نمک به دانه قهوه و قهوه دم شده، تفاوت اندکی وجود دارد.

تجربه شخصی چند قهوه‌نوش حرفه‌ای از اضافه کردن نمک به قهوه‌

تجربه اضافه کردن نمک به قهوه فیلتری

برای تهیه این قهوه از قهوه قبلی و قهوه‌ساز استفاده کردم. دستور تهیه بسیار ساده بود: 20 گرم قهوه، 340 گرم آب و 3 دقیقه زمان دم‌آوری. قهوه به دست آمده به خودی خود خوب بود، اما مجبور بودم نسخه نمکی را امتحان کنم. از 130 گرم قهوه و 6 گرم محلول استفاده کردم و در کمال تعجب، نتیجه بسیار خوب بود. برای امتحان اینکه آیا شوری بیشتر آن را خراب می‌کند 6 گرم بیشتر از محلول را نیز اضافه کردم و باید بگویم که اگر چه حس دهانی نمک سر جای خود بود، باز هم نتیجه بسیار دلپذیر بود و بافت قهوه بسیار نرم بود.

تجربه اضافه کردن نمک به قهوه کلدبرو

من قهوه کلد برو را به مدت 12 ساعت دم کردم و از قهوه‌ لایت‌رست با ته مزه‌های میوه‌ای استفاده کردم. قهوه به دست آماده به تنهایی دلپذیر، شیرین و با تلخی مناسبی بود. به همین دلیل، اضافه کردن نمک به یک قهوه‌ که بسیار دوستش داشتم کمی احمقانه به نظر می‌رسید. از 130 گرم قهوه و 6 گرم محلول (حاوی 0.4 گرم نمک) برای مرحله دوم دم‌آوری استفاده کردم و احساس کردم که همین مقدار کم نمک، شوری بسیاری به قهوه کلد برو اضافه کرد. در نتیجه، اضافه کردن نمک به کلد برو را مناسب نمی‌دانم.

تجربه اضافه کردن نمک به قهوه اسپرسو

برای تهیه اسپرسو از یک قهوه نسبتا لایت‌رست و با ته مزه‌های آجیلی استفاده کردم. دو فنجان اسپرسو تهیه کردم و به دومی، 6 گرم محلول آب اضافه کردم. زمان دم‌آوری را زیاد گرفتم تا حداکثر تلخی را داشته باشم. اولین جرعه از قهوه غیر نمکی به طرز وحشتناکی تلخ بود، به طوری که این بار به نسخه نمکی امیدوار بودم. در ابتدا 6 گرم محلول نمک را اضافه کردم و طعم قهوه به دست آمده بسیار نرم‌تر و با تلخی کم‌تری بود. به نظر می‌رسید که یک عطر و طعم اضافی در ترکیب وجود دارد اما هنوز خیلی شور نیست. سپس 6 گرم دیگر از محلول را اضافه کردم و اسپرسو متاسفانه تبدیل به نوشیدنی بسیار بدی شد! تلخی از بین رفته بود، اما قهوه آبکی، رقیق و نمکی و بدون طعم بود. بنابراین اسپرسوی نمکی را پیشنهاد نمی‌کنم.

و اما در آخر

اضافه کردن شکر به قهوه برای از بین بردن طعم تلخ آن بسیار معمول است و حتی شاید به ذهن‌تان خطور نکند که اضافه کردن نمک در قهوه هم تلخی این نوشیدنی را از بین می‌برد و مزایای بیشتری برای کیفیت این نوشیدنی و سلامتی شما دارد. بنابراین، اگر شما هم هر گونه قند یا شکر را از رژیم غذایی خود حذف کرده‌اید و می‌خواهید تلخی طعم قهوه را بپوشانید، باید اضافه کردن نمک در نوشیدنی خود را امتحان کنید.