قهوه ترک چیست؟

قهوه ترک یک نوشیدنی خاص است که از قرون وسطی به دنیای مدرن امروز آمده است و البته به عنوان نمادی از فرهنگ و هنر ترک‌ها در سطح جهان شناخته شده است. وقتی عطر و طعم این نوشیدنی اصیل فضا را پر می‌کند، کمتر راجع به این موضوع فکر می‌کنیم که این قهوه از کجا آمده است و در اصل متعلق به کدام فرهنگ است، اما از آن‌جایی که این سوء‌تفاهم در میان قهوه‌نوش‌ها وجود دارد که این قهوه یک نوع قهوه خاص است و نه یک روش دم‌آوری، تصمیم گرفتیم در این مطلب در مورد هر چیزی که لازم است در ارتباط با این نوشیدنی باید بدانید صحبت کنیم.  در ادامه این مطلب، اطلاعات تکمیلی بیشتری مثل تاریخچه قهوه، انواع مختلف این نوشیدنی و موارد مشابه را بررسی کنید.

تاریخچه قهوه ترک (عثمانی)

قهوه ترک را بازرگانان امپراطوری عثمانی در قرن 16 میلادی معرفی کردند و این روش تهیه قهوه توسط حاکم یمن به نام اوزدمیر پاشا به صورت رسمی ‌به سلطان سلیمان معرفی شد و این آغاز داستان قهوه ترک است. سلطان سلیمان نقش مهمی ‌در ایجاد محبوبیت بیشتر برای این نوشیدنی داشت. اما در فضای مذهبی آن زمان که قهوه بر اساس تفسیرات سخت‌گیرانه و متعصبانه از آیات قرآن به عنوان مواد مخدر شمرده می‌شد و مصرف آن ممنوع بود، خیلی امکان لذت بردن از این نوشیدنی وجود نداشت. اما در نهایت، به دلیل تمایل عمومی‌ مردم و محبوبیت این نوشیدنی، این ممنوعیت برداشته شده و پس از آن، در اواخر قرن 17 میلادی، فرهنگ قهوه ترکی به کشورهای دیگر مثل بریتانیا و فرانسه هم منتقل شد. برای مثال، در سال 1680 سفیر ترکیه در فرانسه به طور مرتب از نوشیدنی قهوه ترک برای پذیرایی از مهمانان خود در ضیافت‌های رسمی‌ سیاسی استفاده کرد و فرهنگ قهوه‌نوشی ترکیه را در کشورهای اروپایی رواج داد.

انواع قهوه ترک

شاید باورتان نشود اما علاوه بر روش خاص و معمول تهیه این قهوه که با استفاده از یک ابزار خاص به نام جذوه تهیه می‌شود، اما باز هم در طی این سال‌ها، تغییرات کوچکی در نحوه دم‌آوری این قهوه به وجود آمده است که باعث به وجود آمدن چند نوع قهوه ترک شده است:

1- قهوه بنه (Menengiç)

قهوه Menengiç از دانه‌های پسته کوهی یا کلخونگ و به روش سنتی ترکی تهیه می‌شود. به این ترتیب، این نوشیدنی حاوی کافئین نیست، طعم میوه‌ای دارد و بسیاری از افراد از طعم آن لذت می‌برند.

2- قهوه دیبک (Dibek)

قهوه دیبک که در یک ‌هاون سنگی خرد می‌شود، به عنوان نوشیدنی “سنگ زمینی” معروف شده است. این نوشیدنی از نظر طعم و رنگ نسبت به قهوه ترک سبک‌تر است و گفته می‌شود که طعم خامه‌ای‌تری دارد، بنابراین، برای کسانی که می‌خواهند فنجان قهوه سبک‌تری میل کنند، گزینه بهتری است.

3- قهوه تلخ یا میرا (Mırra)

Mirra به معنای واقعی کلمه به “تلخ” ترجمه می‌شود که به دلیل طعم قوی و شدید آن، واقعا این نام برازنده این نوشیدنی است. برای تهیه این نوشیدنی دانه‌ها را دو بار تفت داده و در اندازه بزرگ‌تری آسیاب می‌کنند. همین موضوع باعث می‌شود که قهوه طعم بسیار تلخ‌تری داشته باشد. به همین دلیل، هل و سایر ادویه‌ها به آن اضافه می‌شود تا بتوان به خوبی آن را نوشید.

4- قهوه سواری (Suvari)

قهوه ترکی سوواری که با نام‌های قهوه آفان یا قهوه سوواری شناخته می‌شود، یک نوع قهوه سنتی ترک است که از مناطق دریای اژه و مدیترانه ترکیه سرچشمه می‌گیرد. با استفاده از دانه‌های قهوه عربیکا که برشته‌کاری تیره و تازه آسیاب شده است تهیه می‌شود. این قهوه در یک لیوان چای سرو می‌شود و به خاطر طعم قوی و بافت کف‌دارش معروف است.

5- قهوه آدانا (Adana)

قهوه ترکی آدانا به قهوه سنتی ترکی گفته می‌شود که در شهر آدانا در جنوب ترکیه مصرف می‌شود. اگر چه تنوع منحصر به فردی از قهوه ترکی به نام «قهوه ترکی آدانا» وجود ندارد، اما این شهر به خاطر فرهنگ قهوه و کسب و کارهای محلی قهوه شناخته شده است.
در آدانا، چای به قهوه ترجیح داده می‌شود، به طوری که 63.3٪ از مردم چای را انتخاب می‌کنند، در حالی که ازمیر، یکی دیگر از شهرهای ترکیه، با 53.4٪ ترجیح بیشتری برای قهوه دارد. با وجود افزایش گرایش به نوشیدنی‌های خارجی به دلیل جهانی شدن، مردم محلی آدانا علاقه خود را به چای و قهوه ترک که جزو پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌ها هستند، حفظ کرده‌اند. هم در آدانا و هم در ازمیر، قهوه ترک اغلب با شکر متوسط مصرف می‌شود و در آدانا، شیر یک افزودنی محبوب است.

در حالت عادی و در این روزها قهوه ترک اکثرا روی اجاق‌گاز تهیه می‌شود. اما همان‌طور که ما ایرانی‌ها طعم چای ذغالی را بیشتر می‌پسندیم، ترک‌ها گاهی این قهوه را به سه روش مختلف، روی شن و ماسه، زغال سنگ یا خاکستر پخت می‌کنند که هر کدام از آن‌ها طعم متفاوتی دارند. البته که سنتی‌ترین گزینه، ماسه است.

یک پیشنهاد خواندنی: دریپ کافی یا قهوه چکه‌ای (پور اور) چیست؟

درجه آسیاب قهوه ترک چقدر است؟

درجه آسیاب قهوه ترک معمولا بین درجه آسیاب اسپرسو و فرنچ پرس است. با توجه به این موضوع که قهوه ترک در یک قوری مخصوص و در آب جوش تهیه می‌شود، باید در اندازه‌ای خرد شود که بتواند در آب جوش به خوبی مخلوط شده و جذب شود. دقت کنید که درجه آسیاب نباید خیلی ریز باشد تا باعث به وجود آمدن رسوبات زیاد در قهوه‌ تهیه شده نشود. در نهایت، باید گفت که قهوه ترک با درجه آسیابی متوسط تا ریز تهیه می‌شود. اگر تا این بخش از متن به قهوه ترک علاقه‌مند شدید از طریق وب‌سایت بن‌مانو برای خرید قهوه ترک با کیفیت و با درجه آسیاب مناسب اقدام کنید.

خواص قهوه ترک چیست؟

از آن جایی که این قهوه نسبتا در مقایسه با سایر انواع قهوه‌های دیگر قوی‌تر است، بنابراین خواص زیادی دارد. از جمله، خواص و مزایای قهوه ترک شامل موارد زیر می‌شود:

برای افراد ورزشکار بسیار مفید است: قهوه ترک میزان کافئین بسیار بالایی دارد و عملکرد ذهنی و جسمی ‌ورزشکاران را تا حد زیادی بهبود می‌دهد. معمولا افراد ورزشکار قبل از ورزش و تمرین فیزیکی قهوه می‌نوشند تا انرژی لازم برای انجام تمرینات‌شان را داشته باشند.

قهوه ترک ترکیبات مفید زیادی دارد: قهوه ترک به دلیل اینکه فیلتر نشده است دارای مقادیر زیادی ترکیبات مفیدی است که در قهوه دم‌آوری شده یافت می‌شود. دانه‌های این قهوه مقدار زیادی از ترکیباتی مثل کلروژنیک اسید، پلی‌فنول‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها است که برای بهبود التهابات، قند خون، سطح کلسترول و فشار خون بالا کمک‌کننده است.

مانع زوال عقل می‌شود: مصرف قهوه ترک شما را در برابر شرایط عصب شناختی خاصی مانند بیماری‌های آلزایمر، پارکینسون، زوال عقل و خطر سکته مغزی محافظت می‌کند. بر اساس نتایج بسیاری از تحقیقات علمی، مصرف مستمر قهوه بروز بیماری آلزایمر را تا 27 درصد کاهش می‌دهد.

از شما در برابر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها محافظت می‌کند: مصرف قهوه از شما در برابر بسیاری از بیماری‌ها مثل دیابت و بیماری‌های قلبی، مشکلات کبدی، سرطان کبد، بیماری‌های ذهنی و روانی مثل افسردگی و سایر موارد محافظت می‌کند.

علاوه بر این‌ها، قهوه ترک در اصل همراه با هل سرو می‌شود و خواص مصرف هل به این نوشیدنی اضافه می‌شود. هل معمولا، شامل آنتی اکسیدان‌های قوی است که التهاب و خطر بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهد.

قهوه ترک چگونه تهیه می‌شود؟

برای تهیه قهوه ترک فقط به ابزاری به نام جذوه یا ایبریک نیاز دارید تا طی یک روش ساده، یک نوشیدنی قوی تهیه کنید. بنابراین، باید قهوه پودر شده، آب و جذوه را آماده کنید. برای آماده کردن این قهوه، آب و قهوه را در جذوه ترکیب کنید و چند دقیقه آن را روی حرارت اجاق گاز نگه دارید. آماده باشید که قبل از جوش آمدن قهوه (بعد از تشکیل فوم آن) ایبریک را از روی حرارت بردارید. حالا که قهوه شما آماده شده است، آن را در یک فنجان بریزید و سرو کنید. پیشنهاد می‌کنیم برای جزئیات بیشتر و آموزش طرز تهیه قهوه ترک این لینک را ببینید.

در مورد نحوه سرو این نوشیدنی هم سوال دارید؟ ادامه مطلب را بخوانید.

قهوه ترک چگونه سرو می‌شود؟

مطمئنا در فرهنگ ترک‌ها قواعد مشخصی برای سرو این نوشیدنی وجود دارد و آن‌ها تعصبات خاصی هم در مورد اجرای این فرهنگ قهوه‌نوشی دارند. اما در ادامه در مورد نحوه سرو این قهوه با خوراکی مختلف صحبت می‌کنیم تا در مورد این سوال که “بهتر است با قهوه ترک چی بخوریم؟” ایده‌های جدیدی بگیرید:

معمولا خوراکی‌های مختلف ترکی همراه با این قهوه سرو می‌شود. البته، به دلیل نزدیک بودن فرهنگ کشورهای ایران و ترکیه، بیشتر این خوراکی‌ها در ایران هم رایج است.

ما برخی از خوراکی‌هایی که همراه با این قهوه سرو می‌شوند را پیشنهاد می‌کنیم تا بتوانید از این لیست ایده بگیرید:

شیرینی‌های محلی: باقلوا، لقمه ترکی، کلاوا، آشوره، کادایف، لوکوم ترکی یا راحت‌الحلقوم، سبوسلاما، قرابیه، زولبیا و بامیه.

شکلات: شکلات‌های تلخ، شیری یا ترکیبی از این دو. البته شکلات‌های طعم‌دار مانند شکلات طعم نعناع یا پرتقالی هم گزینه‌های خوبی هستند.

تنقلات: تنقلاتی مثل زیتون و خرما را هم می‌توان با قهوه میل کرد.

انواع بیسکوییت و کیک: مثلا بیسکوییت یا کیک‌های وانیلی و شکلاتی، بیسکویت‌های مغزدار حتی کیک ساده برای مصرف در کنار این قهوه مناسب هستند.

و اما کلام آخر

افسانه‌های عجیب و غریب زیادی در مورد این قهوه، خصوصا در میان ایرانی‌ها وجود دارد. اما اجازه بدهید یک بار برای همیشه با تاریخچه، نحوه دم‌آوری و خواص واقعی این نوشیدنی آشنا شویم. احتمالا با مطالعه این مقاله و مقاله “نحوه تهیه قهوه ترک حرفه‌ای با جذوه” سوالی درباره قهوه ترک در ذهن شما باقی نمی‌ماند.