قهوه چه تاثیری بر عملکرد روده دارد؟

احتمالا شما هم متوجه شده باشید از زمانی که به نوشیدن یک فنجان قهوه صبحگاهی عادت کرده‌اید، عملکرد مزاجی‌تان بهتر و منظم‌تر شده است. شاید از خواندن این جمله تعجب کنید یا حتی به نظرتان خنده‌دار برسد، اما این مسئله حقیقتِ محض است. یکی از فواید مهم این نوشیدنی بهبود عملکرد روده و فعالیت مزاجی است و شاید دیگر نیازی نباشد که از این بابت نگرانی خاصی داشته باشید. در ادامه این مطلب، به صورت دقیق بررسی می‌کنیم که چرا مصرف قهوه برای فعالیت روده‌ها مفید است و آیا برای بهبود انواع ناراحتی‌های روده توصیه می‌شود یا نه؟

مصرف قهوه، اسهال یا یبوست؟

گاهی این سوال مطرح می‌شود که آیا قهوه باعث یبوست می‌شود؟ یا خیر؟ تحقیقات و بررسی‌های پزشکی احتمال بروز یبوست به دلیل مصرف قهوه را رد کرده‌اند، اما شاید مصرف بیش از حد این نوشیدنی باعث کم‌آبی بدن و افزایش ریسک یبوست در افراد شود.

آیا قهوه تاثیر ملین بر روده‌ها دارد؟

قهوه به دلیل داشتن سطح بالایی از کافئین باعث تحریک انقباض ماهیچه‌های روده‌ای و کولون می‌شود که در نتیجه تحریکات روده‌ای و اجابت مزاج را راحت‌ترمی‌کند. این انقباضات روده‌ای باعث می‌شود که محتویات روده به سمت رکتوم حرکت کرده و در نتیجه سریع‌تر و راحت‌تر دفع شوند.

علاوه‌بر این، ترشح هورمون کوله‌سیستوکینین معده-روده‌ای که در دستگاه گوارش آزاد می‌شود و به هضم راحت‌تر چربی و پروتئین کمک، بر اثر مصرف قهوه افزایش پیدا می‌کند و روند هضم و فرآیند گوارشی را سریع‌تر می‌کند.

جالب است بدانیم که تاثیر نوشیدن یک فنجان قهوه بر بهبود عملکرد روده بسیار بیشتر از نوشیدن آب و حتی نوشیدن قهوه دیکف است. در حقیقت، نوشیدن قهوه کافئین‌دار 60 درصد بیشتر از نوشیدن آب و 23 درصد بیشتر از نوشیدن قهوه دیکف باعث تحریک فعالیت روده‌ای می‌شود.

با توجه به این تحقیق، متوجه می‌شویم که حتی قهوه دیکف هم بر بهبود فعالیت روده‌ای بی‌تاثیر نیست. احتمالا این موضوع به دلیل افزایش سطح هورمون گاسترین باشد که جدای از تاثیر کافئین، فعالیت روده بزرگ را افزایش داده و در نتیجه تاثیر ملینی بر روده‌ها دارد. بعضی از تحقیقات پزشکی به این نتیجه رسیده‌اند که وجود اسیدهایی مثل کلروژنیک اسید و N-آلکانویل-5-هیدروکسی‌تریپتامین‌ها باعث تحریک تولید اسیدهای معده، هضم غذا و انتقال آن به سمت روده می‌شود. بنابراین، می‌توان گفت که نتایج این تحقیقات حتی بر ارتباط مثبت بین قهوه و معده هم تاکید دارند.

آیا سایر افزودنی‌های قهوه به بهبود فعالیت روده کمک می‌کند؟

سایر افزودنی‌های قهوه مثل، شیر، شکر، سیروپ و حتی شکلات باعث بهبود فعالیت روده می‌شود. البته مصرف لبنیات به تنهایی باعث ایجاد حس تهوع، دردهای شکمی، اسهال، نفخ و مشکلات دیگر می‌شود. این عوارض در کسانی که به مصرف لاکتوز حساسیت دارند بسیار بیشتر دیده می‌شود. البته ترکیب شیر با قهوه نه تنها حساسیت‌های گوارشی را از بین می‌برد، بلکه در مواردی حتی به بهبود فعالیت روده و بهبود روند اجابت مزاج هم کمک کند.

افزودنی‌های دیگر مثل شکر، سیروپ و شکلات اگر به اندازه معمول در نوشیدنی‌های ترکیبی قهوه مصرف شوند، روند فعالیت‌های روده‌ای را تسریع می‌کند. اما از طرف دیگر، اگر در مصرف آن‌ها زیاده‌روی شود احتمالا عوارض گوارشی دیگری را باید انتظار داشت.

زمان تاثیر قهوه بر فعالیت روده

قهوه معمولا یک نوشیدنی صبحگاهی است و مصرف آن در اول صبح برای بهبود فعالیت روده پس از بیدار شدن از خواب مفید است. پس برای تاثیر‌گذاری بر فعالیت روده، بهترین زمان مصرف قهوه چه وقت است؟ باید دقت کنیم که این نوشیدنی را اصلا نباید به صورت ناشتا و با معده خالی مصرف کرد. در غیر این‌صورت، احتمالا بعد از مدتی باید منتظر عوارض معده درد و مشکلات شکمی ‌دیگری باشیم.

اجازه دهید در این‌جا به سوال پاسخ بدهیم که چه مدت پس از نوشیدن قهوه باید انتظار بروز تاثیر ملین آن را داشته باشیم؟ معمولا نوشیدن یک قهوه گرم صبحگاهی باعث رفلاکس معده و در نتیجه اجابت مزاج راحت‌تر می‌شود. تحقیقات پزشکی بررسی کرده‌اند که تاثیرات ملین قهوه در بازه زمانی بین 20 تا 30 دقیقه پس از مصرف آن بروز پیدا می‌کند.

تاثیر قهوه بر روده تحریک‌پذیر چیست؟

یکی دیگر از تاثیرات مثبت مصرف قهوه بر عملکرد روده، کاهش احتمال ابتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر یا IBS است. معمولا زنان بیشتر از مردان به این سندروم روده‌ای دچار می‌شوند، اما نتیجه بررسی هشت تحقیق پزشکی بر روی مجموع 432022 زن و مرد نشان داده است که مصرف مستمر قهوه بر کاهش احتمال ابتلا به این سندروم و بهبود علائم آن تا حد زیادی تاثیر‌گذار باشد.

یک پیشنهاد خواندنی: تاثیر قهوه بر معده چیست؟

این تحقیقات نشان داده‌اند که ترکیبات زیست فعال قهوه مثل دیترپنوییدها، تریگونلین، ملانویدین و پلی فنول‌ها علاوه‌بر ترکیبات آنتی اکسیدان، آنتی فیبروتیک و ضد‌التهابی قهوه باعث بهبود عملکرد روده و معده می‌شود که در نتیجه تاتیر مثبتی بر عدم ابتلا یا کاهش علائم سندروم روده تحریک‌پذیر دارد.

تاثیر قهوه بر کولیت روده چیست؟

تحقیقات علمی ‌در زمینه ارتباط بین قهوه و کولیت روده به اندازه نتایج تحقیق در مورد ارتباط بین روده و سندروم روده تحریک پذیر مثبت نیست. بر اساس نتایج تحقیقات، مصرف قهوه ممکن است به صورت مستقیم باعث ایجاد کولیت روده نشود، اما مصرف مستمر آن (در صورت داشتن این بیماری) علائم این بیماری را بدتر می‌کند. بنابراین، می‌توان گفت که کسانی که علائم کولیت روده دارند، باید از مصرف قهوه و نوشیدنی‌های پرکافئین دوری کنند.

یک پیشنهاد خواندنی: چطور اثر کافئین را از بین ببریم؟

در نهایت

با توجه به کافئین بالا و ترکیبات خاص قهوه همیشه این سوال مطرح بوده است که آیا نوشیدن قهوه برای فعالیت روده و اجابت مزاج و بیماری‌های مربوط به روده مفید است یا خیر. مطلب بالا را در پاسخ به نحوه تاثیر قهوه بر عملکرد روده و تاثیر آن بر بعضی از رایج‌ترین بیماری‌های روده‌ای آماده کرده‌ایم تا ببینیم که آیا قهوه دوست یا دشمن روده است؟!