تحقیقات نشان میدهد که مصرف متوسط قهوه خطر ابتلا به طیف وسیعی از بیماریهای کبدی از جمله سرطان کبد، فیبروز، سیروز و بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) را به طور فاحشی کاهش میدهد. بر اساس بررسی سازمان ایمنی غذای اروپا در مورد ایمنی کافئین، میزان مصرف مناسب قهوه حدود ۳ تا ۵ فنجان در روز است.
تحقیقات بر روی بیماران مبتلا به بیماری کبدی مرتبط با هپاتیت C نیز نشان میدهد که مصرف منظم و متوسط قهوه باعث شده تا بیماری این افراد پیشرفت کمتری داشته باشد.
دانشمندان چندین مکانیسم محتمل برای کمک به درک اینکه چطور و تا چه اندازه کافئین باعث برقرار شدن یک ارتباط معکوس بین قهوه و بیماریهای کبدی میشود را بیان کردهاند. بهعنوانمثال، به نظر میرسد متابولیت اصلی کافئین، پاراکسانتین، سنتز CTGF (فاکتور رشد بافت همبند) را از طریق زنجیرهای از چرخههای کنترل که متعاقباً پیشرفت فیبروز کبد، سیروز و سرطان کبد را کند میکند، سرکوب میکند. سایر مکانیزمهای پیشنهادی شامل اثرات ضد سرطانی کافستول و kahweol27 و اثرات احتمالی اسیدهای کلروژنیک در کاهش استرس اکسیداتیو است.
قهوه و خطر ابتلا به سرطان کبد
انجمن اروپایی برای مطالعه کبد تخمین میزند که تقریباً ۲۹ میلیون نفر در اتحادیه اروپا از یک بیماری مزمن کبدی رنج میبرند و مرگومیر ناشی از بیماریهای کبدی بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۳ چهار برابر شده است.
در سال ۲۰۱۶، آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان (IARC) مروری تازه بر شواهد علمی مربوط به قهوه و سرطان منتشر کرد و هیچ ادعای قطعی برای اثر سرطانزایی قهوه بهطورکلی پیدا نکرد. این مشاهدات باعث شد فرضیه ضدسرطان بود قهوه و کمک به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای کبدی، قوت بگیرد.
بهطورکلی، افرادی که نوشیدن قهوه را در برنامه خود دارند، نسبت به افرادی که قهوه نمینوشند تا ۴۰ درصد خطر ابتلا به سرطانهای کبدی را کاهش میدهند

همچنین نوشیدن قهوه با کاهش خطر ابتلا به سایر بیماریهای کبدی مرتبط است. یک بررسی سیستماتیک منتشر شده در سال ۲۰۱۴ نشان داد که مصرف قهوه با نتایج مفیدی در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کبد، سیروز، سرطان کبد و NAFLD6 همراه است. همچنین آزمایش دیگری در سال ۲۰۱۶ به این نتیجه رسید که مصرف بیش از ۲ فنجان قهوه در روز، در بیماران مبتلا به بیماری قبلی کبدی باعث میشود این گروه کمتر در معرض ابتلا به بیماریهایی مثل فیبروز، سیروز و کارسینوم سلولی کبدی قرار بگیرند. علاوه بر این خطر مرگومیر هم کاهش پیدا میکند.
فیبروز کبد
یک بررسی به این نتیجه رسید که بیمارانی که قهوه مصرف میکنند دوره خفیفتری از فیبروز را پشت سر خواهند گذاشت. دادههای بررسیهای ملی سلامت و تغذیه ایالات متحده نشان میدهد که مصرف بیشتر قهوه (از جمله قهوه بدون کافئین) باعث کم کردن آنزیمهای کبدی میشوند. علاوه بر این، دادههای تحقیقات روتردام نشان میدهد که مصرف روزانه سه فنجان یا بیشتر قهوه سفتی کبد را کاهش میدهد. سفتی کبد یکی از رایجترین نشانههای ابتلا به فیبروز است. بررسی دیگری ثبات کرد که با ارزیابی تأثیر انواع گروههای غذایی نشان داد که مصرف چای و قهوه مستقل از سایر عوامل خطر نقش محافظتی در فیبروز کبدی دارد.
بیماری مزمن کبد
یک مطالعه اسکاتلندی نشان داد که نوشیدن قهوه با کاهش شیوع سیروز در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کبدی مرتبط است. دادههای به دست آماده ادعا دارند که در مقایسه با افرادی که قهوه نمینوشند، مصرف ۲ تا ۳ فنجان قهوه در روز با کاهش ۴۶ درصدی خطر مرگ ناشی از بیماری مزمن کبدی و بیش از ۴ فنجان در روز با کاهش ۷۱ درصدی همراه بوده.
بیماری کبد چرب غیرالکلی
کبد چرب غیرالکلی یک بیماری شایع کبدی و عامل اصلی سیروز و کارسینوم سلولی کبدی است. سندرم متابولیک یک عامل خطرناک اصلی شناخته شده برای ابتلا به NAFLD47 است.
مطالعهای که در آمریکای شمالی انجام شد اثرات رژیم غذایی را در بیماران NAFLD بررسی کرد. مشخص شد که مصرف کافئین به طور مستقل با کاهش خطر ابتلا به NAFLD ارتباط دارد. کافئین میتواند نشاندهنده یک اثر محافظتی بالقوه برای این بیماران باشد.
مطالعهای که در کوهورت ایالات متحده انجام شده، ۷۶۶ بیمار مبتلا به هپاتیت C را انتخاب کرد و رژیم غذایی آنها را برای نزدیک به چهار سال دنبال کرد. در مجموع نتایج بهدستآمده از ۲۹۹ بیمار نشانههای پیشرفت جدی بیماری را نشان داد. از آمار باقیمانده، کسانی که بیشتر از دیگر افراد مصرف چای را در رژیم غذایی خود داشتند، نشانههایی از ارتباط با بیماری در آنها دیده نشد. بااینحال، بیماری افرادی که مصرف منظم قهوه را در نوشیدنیهایشان گنجانده بودند پیشرفت بسیار پایینتر و کندتری داشت.
جمعبندی
درباره اهمیت قهوه در پیشگیری و کنترل بیماریها و سرطانهای کبدی صحبت کردیم. تا امروز چندین آزمایش مختلف درباره اثربخشی مصرف قهوه و رابطه آنها با این بیمارها انجام شده است. هرکدام از آزمایشها توانستهاند به نتایج مشابهی دست پیدا کنند و خبر از رابطه معکوس مصرف قهوه با پیشرفت این بیماریها بدهند.