کافئین یکی از پر مصرف‌ترین مواد ضداسترس و انرژی‌بخش است که این روزها در سراسر دنیا شناخته می‌شود و این مواد مهم‌ترین بخش در قهوه است که محققان بر روی این مواد تحقیقات بسیار زیادی انجام داده‌اند. اما به طور کل می‌توان گفت قهوه یک نوع نوشیدنی پیچیده است که در آن هزاران ماده گوناگون وجود دارد. بر اساس برخی اطلاعات به دست آمده محققان ادعا می‌کنند، که امکان دارد قهوه بدون کافئین، همان تاثیرات قهوه کافئین‌دار را داشته باشد. این موضوع نشان‌دهنده این است که تاثیرات مثبتی که در قهوه وجود دارد مربوط به سایر مواد موجود در قهوه است. برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف متعادل قهوه، آمار مرگ و میر را کاهش می‌دهد. همچنین این نوشیدنی، باعث کمتر شدن خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ می‌شود. در حالی که برخی تحقیقات از ارتباط میان مصرف قهوه و افزایش خطر بیماری‌های قلبی خبر می‌دهد، اما تحقیقات دیگری ثابت می‌کنند، مصرف مناسب قهوه در کاهش خطر بیماری‌های قلبی، کبد، سرطان و البته افسردگی مفید است. به نوعی، مصرف بیش از حد قهوه ممکن است باعث ایجاد عوارضی مانند اضطراب، تپش قلب، افزایش فشار خون، اختلالات خواب و دیگر مشکلات شود. در نهایت، همچون هر چیز دیگری، مصرف قهوه باید متعادل باشد. در این مقاله قصد داریم فواید و مضرات قهوه و ارتباط آن با سلامتی بدن را بررسی کنیم. البته افرادی که از مشکلات خاصی رنج می‌برند، بهتر است قبل از مصرف قهوه با پزشک خود مشورت کنند و کاملا از مقدار نوشیدن آن مطمئن شوند.
از مزایای قهوه بر سلامتی بدن
۱- قهوه شما را لاغر می‌کند
منیزیم و پتاسیم از مواد مفید و کاربردی موجود در قهوه هستند. میزان زیاد منیزیم و پتاسیم در قهوه، به بدن کمک می‌کند میزان قند خون بدن به خوبی تنظیم شود. اشتها را به خوردن شیرینی‌جات، کاهش می‌دهد.
۲- مناسب برای چربی‌سوزی
کافئین به سلول‌های بدن کمک می‌کند تا چربی بدن را بسوزاند و در واقع باعث می‌شود که در زمان انجام فعالیت، سوخت و ساز بدن افزایش پیدا کند.
یکی از دلایل افراد برای نوشیدن قهوه، افزایش تمرکز و هوشیاری در ذهن و بدن است
۳- افزایش تمرکز و هوشیاری
خوردن متوسط قهوه به مقدار ۱ الی ۵ فنجان در طول روز موجب می‌شود تا بتوانید بهتر تمرکز کنید و همینطور هوشیاری ذهن را افزایش می‌دهد.
تاثیر قهوه در پیشگیری و محفاظت بدن در مقابل برخی بیماری‌ها
قهوه به عنوان میوه یک گیاه از دل طبیعت به وجود آمده. در نتیجه، به‌طور طبیعی منابع زیادی از مواد معدنی و مغذی را شامل می‌شود که مزایای زیادی دارند. یکی از این مواد، آنتی اکسیدان‌های قویِ موجود در دانه قهوه است که در جلوگیری از چندین نوع بیماری مفید است:
۱- قهوه خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش می‌دهد
چندین تحقیق از جمله، یکی از بزرگ‌ترین مطالعات در این زمینه که در “Journal of the American Medical Association” منتشر شد، محققان بیش از ۱۸ سال داده‌هایی را بررسی کردند و نتایج آن‌ها نشان داد، افرادی که به طور منظم قهوه می‌نوشند (قهوه کافئین‌دار و بدون کافئین)، خطر کمتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ دارند. این فواید ممکن است به خاطر مواد موجود در قهوه مانند کلروژنیک اسید و کافئستول باشد.
تاثیر قهوه در کنترل برخی بیماری ها موثر است
۲- قهوه در کاهش سکته قلبی موثر است
برخی مطالعات نشان می‌دهند که مصرف درست قهوه، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. در واقع، قهوه یک منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند کلروژنیک اسید و هیدروکسی‌هیدروکینون است. این آنتی‌اکسیدان‌ها به بدن برای مبارزه با استرس اکسیداتیو، که نقش مهمی در بروز بیماری‌های قلبی دارد، کمک می‌کنند. همچنین، دیترپن‌هایی مانند کافئستول و کاهوئول و نیاسین، موادی هستند که به تحریک کلسترول خوب HDL کمک می‌کنند. وجود این مواد در قهوه و نوشیدن آن، به کاهش خطر بیماری‌های قلبی منجر می‌شود.
اما در کل رابطه بین مصرف قهوه و حمله قلبی موضوعِ بحث برانگیزی بین پژوهشگران است. برخی از تحقیق‌ها، نشان داده‌اند که مصرف بیش از حد قهوه خطر حمله قلبی را افزایش می‌دهد، خصوصاً در افرادی که ژنتیکاً به کافئین حساس‌تر هستند یا در افرادی که سابقه بیماری قلبی دارند. اما یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۵ و منتشر شده در “Circulation” نشان داد که مصرف متعادل (۳ تا ۴ فنجان در روز) قهوه با کاهش خطر حمله قلبی مرتبط است. این مطالعات نشان داده که قهوه حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهند و همینطور حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد، که هر دو عامل مهمی در بیماری‌های قلبی هستند.
برخی یافته‌ها نشان می‌دهد که قهوه می‌تواند در کنترل و کاهش سکته قلبی موثر باشد
۳- کاهش خطر ابتلا به سرطان کبد
بر اساس تحقیقات موجود، مصرف قهوه به دلیل موادی از جمله آنتی اکسیدان‌ها و گلیکوالکالوئیدها، ممکن است با کاهش خطر ابتلا به برخی انواع سرطان، مانند سرطان کبد مرتبط باشد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف قهوه ممکن است خطر ابتلا به سرطان کبد را کاهش دهد. یک بررسی سیستماتیک و متا-آنالیز از ۱۶ مطالعه مشاهداتی منتشر شده در “Gastroenterology” در سال ۲۰۱۳ نشان داد که هر فنجان اضافی قهوه در روز (بین ۴ تا ۵ فنجان)، ابتلا به سرطان کبد را به طور میانگین تا ۱۴٪ پیشگیری می‌کند.
۴- کاهش ابتلا به سرطان اندومتر
مصرف قهوه برای پیشگیری از ابتلا به سرطان اندومتر مرتبط است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۱ که در “Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention” منتشر شده است. این تحقیق نشان داد، زنانی که بیش از چهار فنجان قهوه در روز می‌نوشند، خطر کمتری برای ابتلا به سرطان اندومتر دارند.
تحقیقات نشان می‌دهد که آنتی‌اکسیدان موجود در قهوه تاثیر خوبی در کاهش ابتلا به سرطان اندومتر داشته باشد
۵- تاثیر قهوه در کاهش ابتلا به بیماری پارکینسون
اثرات نوروپروتکتیو قهوه، ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش دهد. به طور خاص، مطالعات اپیدمیولوژیکی نشان داده‌اند، افرادی که بیشتر قهوه می‌نوشند، خطر کمتری برای ابتلا به بیماری پارکینسون دارند. این نتایج در بررسی‌های سیستماتیک و متا-آنالیز مؤکد شده‌اند. یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۲ و منتشر شده در “Journal of Alzheimer’s Disease” نشان داد که مصرف قهوه، بدن را در مقابل بیماری پارکینسون محافظت می‌کند. همچنین، پیش از این نیز، مقاله‌ای مطالعاتی در سال ۲۰۰۰ در “JAMA” منتشر شد که محققان نتایجی از داده‌های مربوط به بیش از ۸۰۰۰ مرد و ۴۸۰۰۰ زن گردآوری کردند.
با بررسی آن‌ها، افرادی که بیشترین میزان قهوه را مصرف می‌کردند، خطر کمتری برای ابتلا به بیماری پارکینسون داشتند نسبت به افرادی که کمترین میزان قهوه را مصرف می‌کردند. این رابطه در هر دو جنسیت مشاهده شد، اگرچه در مردان قوی‌تر بود. اگرچه دقیقاً مشخص نیست که چگونه قهوه توانایی پیشگیری از بیماری پارکینسون را دارد، اما یکی از تئوری‌ها این است که کافئین، به عنوان یک محرک مرکزی در مغز، سلول‌های عصبی را در برابر تخریب محافظت می‌کند.
۶- تاثیر کافئین قهوه بر مو‌ها
مصرف متعادل کافئین موجب جلوگیری از ریزش مو و کمک به رشد مجدد تارهای مو و درخشش و شفافیت طبیعی آن می‌کند. در مورد خواص و فواید قهوه برای مو و روش استفاده از آن را در مقاله اختصاصی خودش مطالعه نمایید.
۷- تاثیر کافئین قهوه بر سلامت پوست
قهوه با داشتن آنتی اکسیدان که در سلامت پوست بسیار موثر است اما تعادل در نوشیدن به اندازه آن شرط اساسی است. در مورد فواید قهوه و تاثیر آن بر پوست اینجا را بخوانید.
۸- رابطه قهوه و افسردگی
با توجه به تحقیقات موجود تا سپتامبر ۲۰۲۱، اثرات قهوه بر سلامت روان در مطالعات مختلفی بررسی شده است:
تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه انجام شده که آیا قهوه برای افسردگی خوب است؟ آیا مصرف قهوه ممکن است با خطر کمتری از افسردگی مرتبط باشد؟ برای مثال، یک مطالعه که در سال ۲۰۱۱ در “Archives of Internal Medicine” منتشر شد که نشان داد، زنانی که چندین فنجان قهوه در روز می‌نوشند، خطر افسردگی برای آن‌ها نسبت به زنانی که قهوه مصرف نمی‌کنند کمتر است. در واقع بر روی افزایش احساس خوشبختی و کاهش احساسات ناراحتی تأثیرگذار بوده است.
همچنین یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۶ در “Australian & New Zealand Journal of Psychiatry” نشان می‌دهد که مصرف منظم قهوه با کاهش خطر افسردگی ارتباط دارد که عامل اصلی آن کافئین است. همچنین این مطالعه نشان داد که این رابطه تا حدودی با توجه به جنسیت متفاوت است.
دلیل این رابطه را به کافئین قهوه نسبت دادند. این ماده یک محرک مرکزی است که سطح سرمی نوراپی نفرین، سروتونین و دوپامین در مغز را افرایش می‌دهد – همه نوروترانسمیترهایی که ممکن است در افسردگی نقش داشته باشند. در نهایت، برخلاف مزایای قهوه، مصرف بیش از حد آن منجر به برخی عوارض سلامتی می‌شود، بنابراین همیشه بهتر است مصرف آن را در میزان تعادل نگه دارید.
قهوه، میزان سطح سرمی نوراپی نفرین، سروتونین و دوپامین در مغز را افرایش می‌دهد که در کاهش افسردگی نقش موثر دارند
۹- تاثیر قهوه بر کاهش ابتلا به آلزایمر
تحقیقات علمی و دانشگاهی نشان می‌دهد که اثرات قهوه بر بیماری آلزایمر (AD) به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. اکثر مطالعات نشان می‌دهد که مصرف منظم قهوه در طول زندگی ممکن است خطر ابتلا به AD را به‌ویژه در افراد مسن کاهش دهد. علاوه بر این، یک بررسی در سال ۲۰۱۰ پیشنهاد کرد که مصرف روزانه ۳ تا ۵ فنجان قهوه در میانسالی ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل و AD را تا حدود ۶۵ درصد در مقایسه با مصرف کمتر قهوه کاهش دهد.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که برخی از ناهماهنگی‌ها بین یافته‌های مطالعه وجود دارد و همه تحقیقات ارتباط معنی‌داری را بین مصرف قهوه و خطر ابتلا به بیماری AD نشان نداده‌اند. رابطه بین مصرف قهوه و AD ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله استعداد ژنتیکی، سن و تفاوت‌های روش شناختی در مطالعات باشد. در حالی که برخی از مطالعات نشان می‌دهد که یک اثر محافظتی بالقوه قهوه وجود دارد، تحقیقات دقیق بیشتری برای درک بهتر این رابطه و مکانیسم‌های زیربنایی آن مورد نیاز است.
با این حال، باید یادآوری کرد که تحقیقات علمی همیشه در حال تغییر هستند و این مطالعات به تنهایی این موضوع را تضمین نمی‌کنند که قهوه همیشه برای همه افراد مفید است. همچنین مصرف بیش از حد قهوه، باعث بروز برخی مشکلات برای سلامتی می‌شود. بنابراین، مصرف این نوشیدنی را به میزان درست و با توجه به وضعیت سلامتی شخصی خود انجام دهید.
مضرات و خطرات احتمالی قهوه
در حالی که قهوه دارای فوایدی برای سلامتی است، هنوز خطرات بالقوه‌ای را به همراه دارد. این خطرات در درجه اول از محتوای بالای کافئین آن، از جمله افزایش موقت فشار خون و عوارض جانبی احتمالی مانند سوزش سر دل، عصبی شدن یا بی‌خوابی ناشی می‌شود. گروه‌های خاصی، مانند افراد مبتلایان به اختلالات هراس یا اضطراب یا مادران باردار، باید در مورد مصرف کافئین خود محتاط باشند:
اضطراب و تنش: کافئین، تحریک‌کننده اصلی در قهوه است. در مواردی ممکن است باعث ایجاد اضطراب، ناراحتی و تپش قلب موقتی را به همراه دارد، به خصوص در صورت مصرف بیش از حد.
اختلالات خواب: کافئین به دلایلی که پیش از این ذکر شد، گاهی باعث اختلال در الگوهای خواب می‌شود. این موضوع ممکن است باعث کاهش کیفیت خواب شود که خستگی در طول روز را به همراه دارد.
تاثیر بر اندام گوارشی: قهوه به دلیل وجود برخی مواد مانند، کافئین و کاتئکل‌ها منجر به برخی تغییرات بر روی ترشح بیش از حد اسید معده و سوزش سر دل می‌شود. علاوه بر آن به دلیل اسیدیته قهوه می‌تواند بر اندام گوارشی تاثیر بگذارد که در این‌صورت باید از قهوه‌های ملایم‌تر با کافئین کمتر بهره ببرید.
احتیاط مصرف قهوه در بارداری: در طول بارداری، باید با دقت به میزان مصرف کافئین، از جمله نوشیدن قهوه، توجه شود. کافئین موجود در قهوه به راحتی از جریان خون مادر عبور می‌کند و با گردش در بردن مادر وارد جریان خون جنین می‌شود، این موضوع بر روی جنین تأثیرگذار است.
همچنین، متابولیسم کافئین در جنین کندتر است، بنابراین ممکن است برای مدت طولانی‌تری در بدن جنین بماند. سازمان بهداشت جهانی و سایر نهادهای بهداشتی توصیه می‌کنند که زنان باردار میزان مصرف کافئین روزانه خود را به حداکثر ۲۰۰ میلی‌گرم در روز محدود کنند. این میزان به طور تقریبی به دو فنجان قهوه استاندارد (۸ اونس) در روز محدود می‌شود. با این حال، برخی از مطالعات نشان داده‌اند که حتی میزان کمتری از کافئین هم احتمال افزایش خطر سقط جنین، وزن کم هنگام تولد و گاهی اوقات حمله قلبی در جنین را به همراه دارد. به همین دلیل، برخی از پزشکان ممکن است توصیه کنند که زنان باردار بهتر است که کافئین را کاملاً از رژیم غذایی خود حذف کنند. در مورد عوارض قهوه در بارداری در مقاله‌اش بیشتر بخوانید.
تاثیر احتمالی روش دم کردن قهوه بر سلامتی
روش دم کردن قهوه در برخی موارد، روی نشانه‌های سلامتی آن تأثیرگذار است. بر اساس تحقیقات، دانه قهوه دارای ترکیباتی شامل، دیترپن های کافئستول و کاهول است که این دو ماده اغلب روی افزایش سطح کلسترول بد (LDL) تاثیر می‌گذارد که این موضوع با آمار مرگ زود هنگام در ارتباط است.
درست کردن قهوه به روش‌هایی مانند فرنچ پرس یا قهوه ترک، ممکن است این دو ماده را از دانه‌های ریز قهوه به نوشیدنی نهایی در هنگام دم کشیدن منتقل کنند. اما دم‌آوری قهوه با استفاده از فیلتر کاغذی، این ترکیبات را حذف کرده و میزان کلسترول بد را کاهش می‌دهد. در نتیجه، افراد مسن‌تر که سطح بالای کلسترول دارند یا جوانانی که سابقه خوانوادگی و ژنتیکیِ مشکلات قلبی و عروقی دارند، بهتر است از روش‌های ایمن‌تری برای نوشیدن قهوه استفاده کنند.
با این حال، برای کسانی که این مشکلات را ندارند و به صورت عمومی از سلامتی خوبی برخوردارند، استفاده از روش‌های دیگرِ دم کردن قهوه موجب نگرانی نخواهد شد، مادامی که مصرف قهوه به صورت متعادل باشد.
هنگام مصرف قهوه به این موارد توجه کنید
قبل از مصرف هر نوع خوراکی یا نوشیدنی، ملاحظاتی وجود دارد که با دانستن آن، از به خطر افتادن سلامتی بدن جلوگیری می‌شود. برای نوشیدن قهوه، باید چندین ملاحظه را در نظر گرفت:
حساسیت به قهوه: برخی افراد حساسیت بیشتری نسبت به کافئین دارند و ممکن است حتی با مقادیر کم، علائمی مانند تپش قلب، بی‌خوابی، ناراحتی معده یا اضطراب را تجربه کنند. حساسیت، کاملا فرد به فرد متفاوت است و بستگی به سیستم دفاعی و سلامتی بدن دارد. در نتیجه، این ممکن است که شخصی چندین فنجان قهوه بدون ایجاد هرگونه عوارضی بنوشد، در حالی که برخی دیگر با تنها یک فنجان قهوه دچار حساسیت شوند یا بی‌خوابی داشته باشند.
مواد افزوده شده به قهوه: افزودن مقادیر بیش از حد خامه، شیر، شکر یا طعم دهنده‌های دیگر به قهوه، کالری‌ها و چربی‌های ناخواسته‌ای را در این نوشیدنی افزایش می‌دهد که ممکن است روی سلامتی اثر بگذارد. بهتر است از مقادیر کم یا گزینه‌های سالم‌تر استفاده شود.
زمان مصرف: مصرف قهوه در زمان‌های مختلف روز تأثیر متفاوتی دارد. برای مثال، مصرف قهوه قبل از خواب باعث بی‌خوابی می‌شود که عامل آن در مواردی کافئین است. البته برای این موضوع قهوه‌های بدون کافئین گزینه خوبی هستند.
در نهایت، گوش دادن به زبان بدن و توجه به هرگونه تغییر در حالت خود پس از مصرف قهوه کمک زیادی می‌کند تا بهترین تصمیم را در مورد میزان و زمان مصرف قهوه بگیرید.
و اما در آخر
مصرف درست و بدون افراط قهوه، بخشی از یک نمودار غذایی سالم را شامل می‌شود و برخی مطالعات نشان داده‌اند که می‌تواند با کاهش خطر برخی بیماری‌ها مانند، دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و بعضی از سرطان‌ها مرتبط باشد. همچنین، قهوه با داشتن کافئین به افزایش تمرکز، بیداری و البته ایجاد واکنش‌هایی در مغز که باعث شادی و احساس خوشحالی می‌شود؛ کمک می‌کند. با این حال، مصرف زیاد قهوه خطرناک است و در مواردی منجر به عوارض جانبی مانند اضطراب، بی‌خوابی و مشکلات معده و همینطور برای برخی افراد، باعث ایجاد وابستگی به کافئین می‌شود. بنابراین، مقدار مناسب مصرف قهوه، براساس سن، وضعیت سلامتی و تحمل کافئین شخص متفاوت است.
سوالات متداول
۱- آیا قهوه باعث افزایش وزن می‌شود؟
قهوه خالص، کمتر از ۵ کالری در هر فنجان دارد که به طور خودکار باعث افزایش وزن نمی‌شود. اما افزودنی‌هایی مثل شکر، شیر، یا کرم ممکن است کالری‌های زیادی به قهوه شما اضافه کنند.
۲- آیا قهوه بر فشار خون تاثیر می‌گذارد؟
کافئین ممکن است به طور موقتی فشار خون را افزایش دهد، اما این تأثیر معمولاً کوتاه‌مدت است. افرادی که به طور منظم قهوه می‌نوشند، پس از مدتی بدنشان عادت می‌کند. با این حال، اگر فشار خون بالایی دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
🔗 برگرفته از:
عالی و بهنرین هستید
مطالب این قسمت کمتره و رو این قسمت کمتر کار میکنید