چیزی که شما به عنوان اسپرسو میشناسید و آن را منبع انرژی صبحگاهی خود میپندارید، در واقع شکل غلیظی از قهوه است که در شاتهای کوچک سرو میشود و پایه بسیاری از نوشیدنیهای قهوه است. اسپرسو از دانههای آسیاب شده قهوه درست میشود، اما قوی، غلیظ و پرکافئینتر است. در حقیقت اسپرسو دقیقا چیست؟ اگر مشتاقید درباره قهوه اسپرسو بیشتر بدانید، ادامه این مطلب را بخوانید تا به طور کامل این نوشیدنی را برایتان توضیح دهیم.
قهوه اسپرسو چیست؟
اسپرسو (ess-PRESS-oh) نوعی قهوه با طعم کامل و غلیظ است که به صورت “شات” سرو می شود، به عبارتی اسپرسو یک روش طرز تهیه قهوه است که بر اساس عبور فشار آب داغ از دانههای قهوه بسیار ریز آسیاب شده بوسیله دستگاه اسپرسو است که خروجی آن تحویل یک تا دو شات اسپرسو است. مایعی قویتر از قهوه که روی آن یک «کرما» قرار گرفته است، یک کف قهوهای رنگ که وقتی حبابهای هوا با روغنهای محلول قهوه آسیاب شده ترکیب میشوند و روی یک شات اسپرسو به درستی کشیده میشوند، تشکیل میشود. خامه به طعم غنی و طعم ماندگار اسپرسو می افزاید.
تاریخچه قهوه اسپرسو: این روش دمآوری چطور و از کجا آمده است؟
آنجلو موریوندو که اهل تورین ایتالیا است در قرن نوزدهم (1884 میلادی) موفق شد که اولین نمونه دستگاه اسپرسوساز را با به کار گیری روش دمآوری با بخار آب را اختراع کند. این دستگاه از یک بخش جوشاننده آب بزرگ تشکیل شده بود که با فشار زیادی آب را گرم میکرد و آن را به بخشی که پودر قهوه ریخته شده هدایت میکرد. در مرحله آخر هم برای تکمیل دمآوری یک بخش جوشاننده آب دیگری تعبیه شده بود که بخار آب تولید میکرد که به سمت پودر قهوه هدایت میشد. البته این دستگاه اسپرسوساز اولیه بیشتر برای دمآوری فله قهوه مناسب بود و هیچ وقت هم تولید و به بازار معرفی نشد.
بعد از آن، با الهام از ایده اختراع اولیه آنجلو، لوییجی بِتزِرا یک دستگاه اسپرسوساز تک سروی را اختراع کرد و حق ثبت اختراع خود را به دسیدرو پاوونی فروخت. در نهایت، این دو نفر با همکاری همدیگر در نمایشگاه 1906 میلان توانستند دستگاهی شبیه آنچه امروز استفاده میشود را به عموم معرفی کنند.

قهوه اسپرسو معروف چطور و از کجا پدید آمد؟
ویژگیهای قهوه اسپرسو
حالا که متوجه شدیم که نوشیدنی اسپرسو چطور در دنیای قهوه معرفی و محبوب شده است، بهتر است در مورد ویژگیهای اساسی آن که باعث تفاوت در طعم و کیفیت آن میشود، بیشتر بدانیم. بنابراین، در ادامه با برخی از ویژگیهای خاص و کلیدی اسپرسو آشنا میشویم:
طعم قهوه اسپرسو:
قهوه اسپرسو به دلیل طعم شدید و پیچیدهاش شناختهشده است که با تعادل ظریفی از تلخی، شیرینی و ترشی مشخص میشود. یک شات اسپرسو خوب باید رایحهای غنی و عمیق داشته باشد که اغلب به صورت خاکی، آجیلی، شکلاتی و کاراملی توصیف میشود. عطر و طعم باید پررنگ باشد اما نه تند، با بافتی مخملی و طعمی ماندگار. تلخی باید با یک شیرینی طبیعی و یک اسیدیته لطیف تکمیل شود و در نتیجه طعمی متفاوت ایجاد شود.
به طور کلی، یک اسپرسوی متعادل باید حس دهانی صاف و کرمی داشته باشد، با طعمی که تا یک ساعت باقی بماند.
ابزارهای دمآوری قهوه اسپرسو:
بهترین روش برای درست کردن اسپرسو استفاده از دستگاه اسپرسوساز است که یک قهوه باکیفیت را در عرض 20 تا 30 ثانیه تهیه میکند. اما قهوه اسپرسو را میتوان با ابزارهای دیگری چون موکاپات، نانوپرسو و قهوهساز کپسولی تهیه کرد.
طعمیاد قهوه اسپرسو:
یک اسپرسو عالی پروفایل طعم فول بادی و قوی همراه با طعمیادهای گلی یا اسپایسی دارد.
عطر:
اگر روند استخراج قهوه اسپرسو به درستی انجام شود، این نوشیدنی دارای عطر قوی، ماندگار و فول بادی خواهد بود.
کرما یا خامه قهوه:
یکی از مهمترین ویژگیهای این نوشیدنی همان کرما است که به صورت یک لایه نازک روی شات اسپرسو تشکیل میشود. این لایه نازکِ قهوهایِ روشن حاوی پروتئین، شکر و روغنهایی است که از استخراج دانههای قهوه به دست آمده است و بافت و طعم نوشیدنی را تحت تاثیر قرار میدهد.
قهوه مناسب اسپرسو:
برای تهیه یک اسپرسو خوب با طعم و عطر عالی حتما باید از دانههای قهوه تازه آسیاب شده استفاده کنید. برای این منظور خرید قهوه با کیفیت و تازه از یک برند معتبر توصیه میشود.
دمای تهیه:
این نوشیدنی معمولا تحت فشار بالا و در بازه دمایی 91 تا 96 درجه سانتی گراد دمآوری میشود.
سایز قهوه اسپرسو:
یکی از مهمترین ویژگیهای اساسی این قهوه، سایز سابه آن است. در واقع، برای استخراج بهینه طعم قهوه باید از قهوه کاملا پودر شده استفاده کرد.

مهمترین ویژگی قهوه برای اسپرسو، نوع قهوه، درجه رست و میزان آسیاب آن است.
انواع قهوه اسپرسو
قهوه اسپرسو به صورت شات سرو میشود. هر شات بین 7 تا 9 گرم قهوه پودر شده است که با حدود 30 میلیلیتر آب گرم تهیه میشود. البته قهوهها و نوشیدنیهای ترکیبی دیگری هم هستند که پایه اسپرسو دارند و به عنوان بخشی از رسپی آن، نیاز به درست کردن یک تا دو شات اسپرسو دارید. برخی از این انواع اسپرسو و نوشیدنیهای ترکیبی با اسپرسو در زیر آمده است:
1. اسپرسو تک شات (سولو)
سینگل شات اسپرسو که به عنوان “انفرادی” نیز شناخته میشود، از 7 تا 9 گرم پودر قهوه اسپرسو درست میشود و پایه و اساس تمام نوشیدنیهای اسپرسو است.1 شات اسپرسو معادل 1 اونس (30 میلی لیتر) قهوه غلیظ و غلیظ است که تحت فشار بالا به مدت 25-30 ثانیه دم میشود. شات خوش ساخت طعمی متعادل با کرم خامهای در بالای آن دارد.
2. اسپرسو دبل شات (دوپیو)
دبل شات یا «دوپیو» به دو شات اسپرسو گفته میشود که قهوهای قویتر و شدیدتر از یک شات است که معمولا به عنوان پایه نوشیدنیهای بزرگتر استفاده میشود.
3. ریسترتو
ریسترتو با همان مقدار قهوه و با آب کمتر تهیه میشود. مدتزمان عصارهگیری کوتاه است و طعمی شیرینتر دارد. نتیجه یک طعم غلیظتر و پررنگ تر با مشخصات کمی شیرینتر و کمتر تلخ است.
4. لانگو
لانگو به معنی “طولانی” در ایتالیایی، مخالف ristretto است. با آب بیشتری دم میشود، معمولاً 1.5 تا 2 برابر مقداری که برای یک شات استفاده میشود. این زمان عصارهگیری طولانی، یک فنجان قهوه ملایم تر و بزرگتر، اغلب حدود 2 اونس یا بیشتر تولید میکند.
یک پیشنهاد خواندنی: تفاوت بین تک شات اسپرسو و دبل شات اسپرسو چیست؟
نوشیدنیهای ترکیبی با اسپرسو
امریکانو:
این اسپرسو با اضافه کردن آب گرم به شات اسپرسو تهیه میشود. در این نوشیدنی، حجم اسپرسو با آب افزایش پیدا کرده است.
کانتادینو:
این اسپرسو در لیوانهای کوتاه، عریض و با اضافه کردن مقداری فوم شیر گرم به شات اسپرسو سرو میشود.
ماکیاتو:
یک نوشیدنی مبتنی بر اسپرسو و کاپوچینو است.
کاپوچینو:
با اضافه کردن مقدار برابر شیر گرم و اسپرسو تهیه میشود.
لاته:
اسپرسو لاته با اضافه کردن مقدار بیشتری شیر گرم به شات اسپرسو به دست میآید.
موکا:
با ترکیب شیر گرم به شات اسپرسو درست میشود و طعم شیرین و شکلاتی دارد.
فلت وایت:
فلت وایت با قسمت اسپرسو و دو قسمت میکروفوم شیر تهیه میشود.
کن پانا:
کن پانا کافی با اضافه کردن یک لایه خامه سنگین هم زده روی شات اسپرسو به دست میآید.
پیشنهاد میکنیم بخوانید: 9 علت آبکی و رقیق شدن قهوه اسپرسو
انواع روشهای طرز تهیه قهوه اسپرسو
حالا این سوال پیش میآید که برای تهیه قهوه اسپرسو فقط باید یک اسپرسوساز کلاسیک داشته باشیم یا با استفاده از دستگاههای دیگر هم میتوان قهوه اسپرسو تهیه کرد؟ به عنوان یک قهوهنوش باید بدانید که پاسخ به این سوال خیر است، شما میتوانید با استفاده از سایر دستگاههای جایگزین هم قهوه اسپرسو درست کنید.
در ادامه لیستی از دستگاههایی که قهوه اسپرسو به شما تحویل میدهد را با هم بررسی میکنیم:
1- تهیه قهوه اسپرسو با دستگاه اسپرسو:
برای دمآوری قهوه با دستگاه اسپرسو کلاسیک، بعد از آماده کردن قهوه و دستگاه باید مقدار 7 تا 9 گرم قهوه پودر شده را در پورتافیلتر تسطیح کرده و وصل کنید. اجازه دهید دستگاه قهوهساز عملیات فشار آب و تحویل قهوه را با فشردن یک دکمه انجام دهد.
2- تهیه قهوه اسپرسو با موکاپات:
برای تهیه قهوه با موکاپات باید از درجه آسیاب درشتتری نسبت به قهوه مورد استفاده در اسپرسوساز کلاسیک استفاده کنید. برای اینکار، موکاپات را تا زیر سوپاپ اطمینان از آب و سبد آن را با پودر قهوه پر کنید و دستگاه را به هم متصل کنید. حالا باید دستگاه سرهم شده را روی شعله کم قرار دهید تا طعم بهتری از قهوه به دست بیاید.
3- تهیه قهوه اسپرسو با ایروپرس:
برای تهیه قهوه اسپرسو با ایروپرس باید دانههای قهوه را کمی ریزتر از نمک دریا آسیاب کنید و آیروپرس را روی فنجان مخصوص قرار دهید. فیلتر قهوهساز را در انتهای پیستون بزرگتر بگذارید و قهوه آسیاب شده را به آن اضافه کنید. حالا نوبت اضافه کردن آب جوش (خنک شده) به قهوه است. تا انتهای پیستون را از آب داغ پر کنید و با قاشق قهوهساز قهوهها را به طور کامل ترکیب کنید. پیستون کوچکتر را متصل کنید و به مدت یک تا دو دقیقه آن را به پایین فشار دهید تا قهوه شما آماده شود.
4- تهیه قهوه اسپرسو با قهوه ساز کپسولی:
برای تهیه اسپرسو با قهوه ساز کپسولی باید ابتدا دستگاه و کپسول مورد نظر را آماده کنید. برخی دستگاهها پس از قرار دادن کپسول به طور خودکار تنظیمات لازم را انجام میدهند و عملیات استخراج قهوه را انجام میدهند. اما برخی دستگاههای کپسولی نیاز دارند که تنظیمات استخراج قهوه را به صورت دستی انجام دهید و تنها با فشردن یک دکمه عملیات آمادهسازی قهوه را انجام میدهند.
5- تهیه قهوه اسپرسو با نانوپرسو:
برای استفاده ازنانوپرسو جهت تهیه قهوه اسپرسو باید دان قهوه با درجه آسیاب ریز داشته باشید. اول از همه با ریختن و خارج کردن آب جوش درون قهوهساز، دستگاه اسپرسوساز دستی خودتان را گرم کنید. وقتی پودر قهوه را در سبد مخصوص آن ریختید و آن را فشرده کردید، اهرم نانوپرسو را آزاد کنید و قهوه را پمپ کنید. تازه بعد از اینکه شش یا هفت بار این کار را انجام دادید، عصارهگیری قهوه شروع میشود. بنابراین، کمی صبر داشته باشید تا عصاره قهوه به طور کامل از آن خارج شود. برای اطلاعات بیشتر، مطلب تهیه قهوه با نانوپرسو را بخوانید.
یک پیشنهاد خواندنی: تفاوت قهوه فیلتری با قهوه اسپرسو چیست؟
و در آخر..
حالا که بیشتر با قهوه اسپرسو آشنا شدید، روی شات اسپرسو صبحگاهیتان بیشتر حساب باز کنید. طعم قوی و غلیظ اسپرسو برای کسانی که به دنبال یک نوشیدنی قوی و غلیط هستند، بسیار جذاب است. درست است که بقیه نوشیدنیهای ترکیبی قهوه از اسپرسو پایه استفاده میکنند، اما مصرف همین شات اسپرسوی کوچک در طول روز شما را پر انرژیتر و سرحالتر میکند.