آشنایی با فیلتر کاغذی قهوه و طرز استفاده‌ از آن

از زمانی که قهوه‌ساز‌ها وارد خانه‌ها شدند، به دنبال راه‌هایی برای جلوگیری از ورود دانه‌های ریزِ قهوه به فنجان بوده‌ایم. این نیاز، منجر به ابداع فیلتر‌های کاغذی شد. فیلتر کاغذی قهوه یک وسیله ساده، اما بسیار مؤثر است که به بهبود عطر و طعم نهایی نوشیدنی مورد علاقه‌مان کمک می‌کند. با استفاده از فیلتر کاغذی، قهوه دم‌آوری شده نه تنها خالص‌تر است، بلکه فاقد چربی‌ها و روغن‌های اضافی می‌شود که ممکن است طعم نوشیدنی را تغییر دهند. این فیلترها به نوعی مانند یک صافیِ خاص، بین دانه‌های قهوه و فنجان شما هستند. در واقع با استفاده از فیلتر کاغذی قهوه، هر قطره قهوه‌ای که می‌نوشید، تمیز، واضح و خوشمزه است. با پیشرفت‌های تکنولوژی و تغییر در ذائقه افراد، فیلتر‌های کاغذی در طول زمان تغییراتی کرده و بهینه‌تر شده‌اند. اما آن‌چه تغییر نکرده؛ این است که این فیلتر‌ها همچنان یکی از مهم‌ترین وسایل در آماده‌سازی یک فنجان قهوه‌ کامل هستند. در این مقاله با ما همراه باشید تا همه چیز درباره فیلتر کاغذی قهوه و طرز استفاده از آن را بررسی کنیم.

فیلتر کاغذی قهوه به نظر مدرن می‌رسد اما تاریخچه قدیمی دارد

فیلتر کاغذی قهوه‌ساز دقیقا چیست؟

اگر یک روش و دستگاه دم کردن قهوه را انتخاب کنید که فیلتر کردن از مراحل الزامی آن است، به طور کلی سه گزینه دارید، کاغذ، فلز و پارچه. رایج‌ترین گزینه برای فیلتر کردن، کاغذ فیلتر است. کاغذهای فیلتر دارای اشکال، اندازه‌ها و رنگ‌های متفاوتی هستند. فیلتر کاغذی قهوه‌ساز، یک وسیله یک‌بار مصرفی است که معمولاً از کاغذ مخصوصی تهیه شده و به منظور جلوگیری از عبور دانه‌های ریز قهوه به عصاره نهایی طراحی شده‌ است. وقتی آب داغ از قهوه‌ آسیاب شده عبور می‌کند، فیلتر کاغذی اجازه می‌دهد تا عصاره و طعم‌ها، بدون همراه شدن با دانه‌های ریز و رسوب‌ها، به فنجان یا قوری قهوه منتقل شوند. البته ناگفته نماند که قهوه دمی چکه‌ای‌هایی که در فرم کیسه‌ای تولید می‌شوند مانند قهوه نورسکا از فیلتر کاغذی ساخته شده‌اند که کارکرد آن به مانند فیلتر کاغذی در سایر قهوه دمی‌ها یکی است.

یکی از کاربردهای فیلتر کاغذی در تولید قهوه دمی چکه‌ای های مدل نورسکاست.

تاریخچه فیلتر کاغذی قهوه

فیلتر کاغذی‌، گرچه به نظر می‌رسد یک وسیله‌ بسیار مدرن است، اما ریشه‌‌ای تاریخی دارد. فیلتر کاغذی قهوه برای اولین بار در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم توسط ملیتا بِنتز، یک خانم آلمانی ابداع شد. بِنتز از تفاله‌هایی که هر روز در فنجانِ قهوه دم شده‌اش ته‌نشین می‌شد، خسته شده بود. به عبارت دیگر، دانه‌های آسیاب‌شده در عصاره قهوه شناور بودند.

در سال ۱۹۰۸ او به این فکر آمد که از یک فیلتر کاغذی به منظور جلوگیری از ورود دانه‌های قهوه به نوشیدنی استفاده کند. او یک قوری قهوه‌سازِ مخصوص با یک فیلتر کاغذی مثلثی در قسمت بالای آن طراحی کرد. این نوآوری او را به ابداع سیستم فیلترهای قهوه‌ ملیتا هدایت کرد، نامی که امروزه به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان وسایل قهوه‌سازی در جهان تبدیل شده است.

نوآوری بِنتز تغییرات زیادی در صنعت قهوه‌ ایجاد کرد. فیلتر کاغذی، امکان دم کردن قهوه‌ای با طعم خالص‌‌ و یکنواخت‌تر، رنگی شفاف، بدون دانه‌ها و رسوب را فراهم آورد. از آن زمان، فیلترهای کاغذی قهوه‌ساز با تکنولوژی‌های مختلف و در اشکال و اندازه‌های متنوع تولید شده‌اند، اما همگی همان ایده اولیه‌ی ملیتا بِنتز را دنبال می‌کنند: تهیه قهوه‌ای با عصاره خالص و دلپذیر؛ بدون دانه‌های آسیاب شده.

فیلتر کاغذی قهوه، تحول زیادی در دم‌آوری قهوه ایجاد کرده است

یک پیشنهاد خواندنی: تفاوت قهوه فیلتری با قهوه اسپرسو چیست؟

انواع فیلتر کاغذی قهوه‌ساز

فیلترهای کاغذی قهوه‌ساز در انواع متنوعی طراحی شده‌اند تا با نیازها و سلیقه‌های مختلفِ مصرف‌کنندگان هماهنگ شوند. انتخاب مناسب به نوع دستگاه قهوه‌ساز، میزان قهوۀ مورد نظر و ذائقه شخصی بستگی دارد.

در اینجا به بررسی شکل و اندازه فیلترهای کاغذی متداول می‌پردازیم:

شکل فیلترها:

مسطح (Flat-bottomed): این فیلترها به شکل دایره‌ای و دارای انتهایی مسطح هستند؛ اصطلاحاً به آن‌ها کاغذ سبدی شکل می‌گویند. این نوع فیلتر کاغذی، معمولاً برای دستگاه‌های قهوه‌ساز اتوماتیک استفاده می‌شوند و البته برای توزیع یکنواخت آب روی قهوه مناسب‌تر هستند.

مثلثی (Cone-shaped): این فیلترها به شکل مخروطی (V) هستند و معمولاً در دستگاه‌های قهوه‌ساز قطره‌ای یا “دریپ” استفاده می‌شوند. این فیلترهای کاغذی قهوه به دلیل شکل خاص خود، آب را به نحو موثرتری از قهوه عبور داده و باعث می‌شوند طعم بهتری حاصل شود.

در مورد تاثیر فیلتر مخروطی (مثلثی) و فیلتر ته صاف (مسطح) بر کیفیت قهوه در مقاله‌اش بیشتر بخوانید.

اندازه فیلترها:

قهوه‌ساز فردی: این فیلترها برای دستگاه‌هایی که فقط یک فنجان قهوه تهیه می‌کنند، طراحی شده‌اند و معمولاً کوچک‌تر هستند.

قهوه‌ساز خانگی: برای دستگاه‌هایی که چندین فنجان قهوه را در یک زمان تهیه می‌کنند. این فیلترها اغلب بزرگ‌تر و ظرفیت بیشتری دارند.

قهوه‌ساز تجاری: برای استفاده در قهوه‌سازهای صنعتی و تجاری که به تهیه قهوه برای مقادیر زیاد نیاز دارند. این فیلترها اغلب به شدت بزرگ و با ظرفیت زیادی هستند.

در انتخاب فیلترهای کاغذی، همیشه باید به نوع دستگاه و مقدار قهوه‌ای که می‌خواهید تهیه کنید توجه داشته باشید. همچنین، از فیلترهایی که بدون مواد شیمیایی سفید شده‌اند استفاده کنید تا طعم ناخالصی به قهوه‌ی شما اضافه نشود.

بسته به استفاده قهوه‌ساز خانگی یا تجاری انتخاب فیلتر کاغذی قهوه متفاوت است

یک پیشنهاد خواندنی: مقایسه پودر قهوه و دان قهوه

فیلتر کاغذی قهوه سفید استفاده کنیم یا معمولی؟

فیلتر کاغذی قهوه، چه سفید یا غیرسفید، هر دو به منظور جلوگیری از ورود دانه‌های ریز قهوه به نوشیدنی طراحی شده‌اند. ولی تفاوت‌های اساسی بین این دو نوع فیلتر وجود دارد:

فیلتر کاغذی سفید شده

روش سفید شدن: فیلترهای سفید شده، ممکن است با استفاده از مواد شیمیایی مختلف مانند گاز کلر یا دی اکسید کلر سفید شوند. برخی از فیلترها با فرآیندهای زیست محیطی مانند اکسیژن سفید می‌شوند که کمتر آسیب‌ به محیط زیست وارد می‌کنند.

طعم: برخی از متخصصین در زمینه قهوه بر این باورند که مواد شیمیایی مورد استفاده برای سفید کردن فیلتر، ممکن است تأثیر منفی بر روی طعم قهوه داشته باشد. اما این تأثیر به شدت وابسته به سلیقه افراد درباره طعم قهوه است و احتمالا برای همه یکسان نیست.

فیلتر کاغذی غیرسفید (طبیعی یا قهوه‌ای)

بدون مواد شیمیایی: این فیلترها سفید نشده‌اند، پس مواد شیمیایی اضافی در آن‌ها وجود ندارد.

طعم: برخی معتقدند که استفاده از فیلتر غیرسفید به دلیل عدم وجود مواد شیمیایی، طعم بهتری به قهوه می‌دهد.

زیست‌محیطی: کاغذهای سفید نشده با محیط زیست سازگارتر هستند زیرا؛ فرآیند سفید شدن کاغذ اغلب با انتشار آلاینده‌ها به محیط زیست همراه است.

نکته منفی در این نوع فیلتر، این است که معمولا مقداری از الیاف چوب در محصول نهایی باقی می‌ماند که ممکن است، باعث انسداد منافذ کاغذ در حین عصاره‌گیری قهوه شود. به همین دلیل مهم است که این نوع فیلتر را قبل از استفاده، با آب تمیز شستشو نمایید.

در نهایت، هر دو نوع فیلتر مزایا و معایب خاص خود را دارند. اگر نگران مواد شیمیایی یا تأثیرات زیست‌محیطی هستید، فیلتر غیرسفید را انتخاب کنید. اگر ترجیح می‌دهید نوشیدنی‌تان از یک فیلتر سفید و تمیز عبور کند، فیلتر سفید شده مناسب‌تر است. هر دو نوع فیلتر کار خود را به خوبی انجام می‌دهند؛ پس انتخاب به علاقه شخصی شما بستگی دارد.

یک پیشنهاد خواندنی: راهنمای انتخاب قهوه‌ساز وی60

روش‌های سفید کردن فیلتر کاغذی قهوه

فیلترهای کاغذی قهوه به مرور زمان در انواع روش‌های گوناگونی سفید شده‌اند تا یک ظاهر تمیز و جذاب داشته باشند و به نظر برسد که بهتر عمل می‌کنند. اما آنچه که بسیاری از ما ممکن است ندانیم، این است که چگونه این فیلترها سفید می‌شوند.

در اینجا به معرفی روش‌های متداول سفید کردن فیلتر کاغذی قهوه پرداخته‌ایم:

فیلتر کاغذی سفید شده با کلر: از مواد شیمیایی متداول برای سفید کردن کاغذ است. ولی طبق تحقیقات، استفاده از کلر ممکن است به آلاینده‌های زیست محیطی منجر شود که برای سلامت انسان مضر است. همچنین، در برخی موارد، تأثیر منفی بر طعم قهوه دارد.

فیلتر کاغذی سفید شده با اکسیژن: فرآیند سفید شدن با اکسیژن به نسبت، زیست محیطی‌تر از روش کلر است. در این فرآیند، مواد اکسیدان قوی مانند پروکسید هیدروژن استفاده می‌شوند تا رنگدانه‌ها را از کاغذ حذف کنند. این روش، کمتر تأثیر منفی بر روی طعم قهوه دارد و شیوه‌ای متداول برای سفید کردن فیلتر قهوه محسوب می‌شود.

سفید کردن با واکنش‌های آنزیمی: در این فرآیند، آنزیم‌هایی مخصوص و آزمایش شده به‌کار برده می‌شوند تا مواد رنگی را از کاغذ حذف کنند. این یک روش زیست محیطی و نسبتاً جدید است که بر روی طعم و عطر قهوه تغییری ایجاد نمی‌کند.

در صورتی که تاثیرات منفی روی محیط زیست و همچنین مزه و عطر قهوه برای‌تان مهم است، انتخاب فیلتر کاغذی قهوه‌ای گزینه بسیار مناسبی است. اما با تمام این توضیحات، در شرایطی که فیلتر کاغذی سفید مدنظرتان است، پیشنهاد می‌کنیم از برندهای معتبر و فروشگاه‌های قابل اعتماد فیلتر کاغذی قهوه را تهیه کنید.

فیلتر کاغذی قهوه را به روش‌های مختلف می‌توان سفید کرد که هریک مزایا و معایبی دارد

مزایای استفاده از فیلتر کاغذی قهوه‌ساز

استفاده از فیلتر کاغذی در قهوه‌ساز‌ها مزایای زیادی دارد که می‌شود به موارد زیر اشاره کرد:

دقت بالا در فیلتراسیون: فیلترهای کاغذی، قادر به جلوگیری از ورود ذرات بسیار ریز قهوه به نوشیدنی نهایی هستند که باعث می‌شود عصاره قهوه، صاف و شفاف، بدون ناخالصی تهیه شود.

بهبود طعم: مواد معلق و چربی‌های طبیعی قهوه ممکن است طعم آن را تغییر دهند. فیلتر کاغذی این مواد را جذب می‌کند تا طعم قهوه سبک و ملایم‌تر شود.

حفظ کلسترول: برخی از دانه‌های قهوه دارای کلسترول هستند که نوع LDL و مصرف زیاد آن برای سلامتی خطرناک است. فیلترهای کاغذی قهوه، کلسترول را جذب می‌کنند و جلوی رسیدن آن‌ به عصاره نهایی را می‌گیرد.

یکی از مهمترین قدم‌های استفاده از فیلتر کاغذی، انتخاب سایز مناسب فیلتر قهوه است

آسانی در تمیز کردن: پس از دم کردن قهوه، فیلتر کاغذی به راحتی قابل دور انداختن است؛ که باعث می‌شود تمیز کردن قهوه‌ساز بسیار آسان‌تر شود.

جلوگیری از رسوب: فیلتر کاغذی از رسوب قهوه جلوگیری می‌کند تا مواد معلق در داخل قهوه‌ساز یا دستگاه‌های دیگر تجمع پیدا نکنند. این موضوع، عمر مفید دستگاه را افزایش می‌دهد.

زیست‌محیطی: فیلترهای کاغذی قابل تجزیه هستند و به راحتی در محیط زیست تجزیه می‌شوند، به شرط آنکه به شیوه صحیح دور انداخته شوند. این فرایند برای کشورهایی که در زمینه بازیافت فعالیت می‌کنند مهم است اما در ایران فعلا برای بازیافت این موارد اقدامی صورت نگرفته است.

قیمت مناسب: در مقایسه با دیگر انواع فیلترها مانند، فیلتر فلزی یا آبکش، فیلترهای کاغذی معمولاً ارزان‌تر هستند.

مهترین ویژگی فیلتر کاغذی قهوه، جذب چربی و ناخالصی‌های آب است که منجر به یک خروجی عالی از قهوه می‌شود

یک پیشنهاد خواندنی: راهنمای انتخاب آسیاب دستی

چگونه از فیلتر کاغذی قهوه‌ساز استفاده کنیم؟

استفاده از فیلتر کاغذی قهوه‌ساز، کار سخت و دشواری نیست. اما رعایت نکات کوچک در هر مرحله، به بهبود کیفیت نوشیدنی کمک می‌کند.

در اینجا به توضیح چگونگی استفاده از فیلتر کاغذی قهوه‌ساز پرداخته‌ایم:

انتخاب اندازه مناسب: مطمئن شوید که اندازه فیلتر، مناسب برای قهوه‌ساز است. فیلتر باید به‌ راحتی در قسمت مخصوص فیلتر در قهوه‌ساز قرار بگیرد و کوچک یا بزرگ نباشد.

شستشوی فیلتر: قبل از اولین استفاده، فیلتر را با آب گرم بشویید تا هرگونه ذرات یا مواد شیمیایی احتمالی از روی آن پاک شود.

قرار دادن فیلتر در قهوه‌ساز: فیلتر کاغذی را در قسمت مخصوص فیلتر قرار دهید.  البته از قبل، فیلتر را چک کنید تا سوراخ و یا پاره نشده باشد و همینطور، مطمئن شوید که به درستی و صاف روی مخزنِ مشخص شده قرار بگیرد. ذرات قهوه از زیر یا دور فیلتر نباید عبور کنند.

افزودن قهوه: قهوه آسیاب شده را به میزان دلخواه و مطابق توصیه‌های تولید‌کننده قهوه‌ساز در فیلتر بریزید.

ریختن آب: آب را در مخزن قهوه‌ساز بریزید.

روشن کردن قهوه‌ساز: دستگاه را روشن کنید و منتظر بمانید تا قهوه دم شود.

نکته: در صورتی که از دستگاه‌های قهوه‌ساز دستی و غیر اتوماتیک استفاده می‌کنید؛ با قوری مخصوص، آب را روی قهوه ریخته و صبر کنید تا از فیلتر کاغذی عبور کند و عصاره‌گیری انجام شود.

دور انداختن فیلتر: پس از اتمام دم کردن قهوه، فیلتر کاغذی را از قهوه‌ساز بردارید و در سطل زباله بیندازید. توجه داشته باشید که برخی فیلترها قابل کمپوست شدن هستند.

تمیز کردن قهوه‌ساز: پس از هر بار استفاده، قهوه‌ساز را تمیز کنید تا از تجمع رسوب‌ها جلوگیری شود.

و در پایان

فیلتر کاغذی قهوه، یک وسیله مهم در تهیه قهوه است که برای جداسازی دانه‌های قهوه از محلول قهوه استفاده می‌شود. این فیلتر‌ها عمدتاً از کاغذ نازک و تخت تهیه می‌شوند. فیلتر کاغذی قهوه یک روش ساده و موثر برای تهیه قهوه‌ست که به شما اجازه می‌دهد دانه‌های قهوه را از عصاره جدا کنید و قهوه‌ای شفاف و خوشمزه بدست آورید. همچنین، استفاده از این فیلتر قهوه به شما این امکان را می‌دهد که طعم و مزه قهوه را بهتر تجربه کنید، زیرا دانه‌های قهوه بدون تداخل با دیگر عناصر به آب منتقل می‌شوند. بنابراین، اگر به دنبال یک روش ساده و کارآمد برای تهیه قهوه در خانه هستید، استفاده از فیلتر کاغذی قهوه گزینه‌ی مناسبی است. فیلترهای کاغذی، برای هر دو دستگاه‌های قهوه‌ساز دستی و اتوماتیک قابل استفاده است و نوع فیلتر به مدل دستگاه و چگونگی شیوه عصاره‌گیری بستگی دارد.