فرهنگ قهوه‌نوشی در فنلاند

از ابتدای قرن هفدهم که قهوه وارد کشور فنلاند شد، آن‌چنان محبوبیتی در میان فنلاندی‌ها پیدا کرد که باعث شد این کشور در زمینه مصرف قهوه رکورد بزند. فنلاندی‌ها روزانه بیش از سه فنجان قهوه مصرف می‌کنند و مصرف 9 فنجان قهوه برای آن‌ها بسیار نرمال و طبیعی است. همین موضوع نشان می‌دهد که چطور این نوشیدنی جای خود را در فرهنگ فنلاند پیدا کرده است. در این مطلب، اطلاعات بیشتری در مورد میزان مصرف و فرهنگ قهوه‌نوشی در فنلاند صحبت می‌کنیم تا متوجه شویم چرا و چطور فنلاند تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کننده‌های قهوه شده است؟

تاریخچه قهوه در فنلاند

قهوه در قرن هفدهم و از کشورهای سوئد و روسیه وارد فنلاند شد و در ابتدا یک نوشیدنی لاکچری به حساب می‌آمد که بیشتر توسط افراد پولدار مصرف می‌شد. با گذشت زمان مسیرهای تجاری گسترش پیدا کرد و با افزایش عرضه این نوشیدنی در بازار، امکان مصرف روزانه قهوه برای سایر اقشار هم فراهم شد. بنابراین، در اوایل قرن هجدهم، مصرف این نوشیدنی در سراسر فنلاند گسترش پیدا کرد. تبادل فرهنگی با سایر کشورها از جمله فرانسه و ایتالیا هم تاثیر بسیار زیادی بر گسترش محبوبیت قهوه در میان فنلاندی‌ها داشت.

البته در زمان جنگ جهانی دوم، برای مدتی این نوشیدنی کمیاب شد، اما بعد از اتمام این جنگ، دوباره فنلاندی‌ها مصرف این نوشیدنی را شروع کردند. بعد از آن، این نوشیدنی در قهوه‌خانه‌ها و دورهمی‌های مردم این کشور سرو می‌شد و تبدیل به جزء جدانشدنی از فرهنگ فنلاندی شد.

مصرف قهوه فنلاندی‌ها چگونه است؟

کاوی معادل فنلاندی کلمه قهوه است و نقش مهمی ‌در فرهنگ پذیرایی فنلاندی‌ها دارد، تا این حد که رد کردن فنجان قهوه توسط مهمان تا حدودی غیرمودبانه تلقی می‌شود. قهوه با زندگی روزمره فنلاندی‌ها، مراسم‌های مختلف، پذیرایی و مهمان نوازی آن‌ها و موارد دیگر گره خورده است. یک فنلاندی اصیل روز خود را با نوشیدن یک فنجان قهوه شروع می‌کند و این نوشیدنی بخش جدایی‌ناپذیری از صبحانه و استراحت‌های صبحگاهی آن‌ها است.

در این کشور کافه‌های زیادی با ترکیب فضای دنج و سنتی و همچنین فضاهای مدرن و خاص وجود دارند که بیشتر مردم وقت خود را برای معاشرت با دوستان و خانواده به صرف یک فنجان قهوه باکیفیت در این کافی شاپ‌ها می‌گذرانند. البته، اگر به این کشور سفر کردید، اصلا دنبال قهوه بدون کافئین نگردید. چون فنلاندی‌ها قهوه را به خاطر کافئین دریافتی از این نوشیدنی مصرف می‌کنند.

باید دقت کنید که میزان مصرف قهوه در فصل های سرد سال نسبت به فصول گرم‌تر کمتر است و فنلاندی‌ها اکثر اوقات در نوشیدنی قهوه‌شان را به سرعت و در طول زمان‌های استراحت کوتاه یا در حال رفت و آمد می‌نوشند. درست است که فنلاندی‌ها از معاشرت با دیگران ضمن نوشیدن فنجان قهوه‌شان لذت می‌برند، اما به صورت معمول دوست دارند که در یک فضای خلوت، آرام، راحت و بدون سروصدا از طعم خوب قهوه روزانه‌شان لذت ببرند.

به صورت کلی، فنلاندی‌ها قهوه رست تیره با طعم بولد و قوی را ترجیح می‌دهند و از روش‌های دم‌آوری که طعم قوی قهوه را حفظ می‌کنند، استفاده می‌کنند. به همین خاطر است که روش دم‌آوری قهوه فیلتری و ابزارهای آن و حتی موکاپات بین فنلاندی‌ها محبوبیت زیادی دارد. البته بعضی افراد هم طرفدار روش‌های دم‎آوری قهوه اسپرسو یا روش‌های پوراور هستند.

یک پیشنهاد خواندنی: 12 تفاوت اصلی قهوه فیلتری با اسپرسو

به صورت معمول، فنلاندی‌ها در کنار فنجان نوشیدنی قهوه، شیرینی‌هایی به نام محلی پولا (نان هل) و یا کورواپوستی (رول‌های دارچینی) سرو می‌کنند، تا طعم و تجربه قهوه‌نوشی در زمان‌های استراحت و دورهمی‌ها را بهتر کنند.

مصرف قهوه در فنلاند

در سال 2022، به طور متوسط هر فرد فنلاندی 8.9 کیلوگرم قهوه رست شده را مصرف کرده است و البته این میزان در دهه گذشته نزدیک به 10 کیلوگرم به ازای هر فرد در سال بوده است. این مقدار به معنای مصرف روزانه حداقل 4 تا 5 فنجان قهوه توسط هر فنلاندی است. با توجه به همین موضوع متوجه می‌شویم که ارزش دلاری بازار قهوه در فنلاند بسیار قابل‌ملاحظه است. فنلاندی‌ها بیشتر از همه قهوه مورد نیاز خود را از برزیل تهیه می‌کنند. کلمبیا، ویتنام، اندونزی و اتیوپی سایر تامین‌کنندگان قهوه باکیفیت برای کشور فنلاند است.

انواع قهوه‌های محبوب در فنلاند

فنلاندی‌ها پروفایل طعمی ‌و عطر متوازن عربیکا را از سایر انواع دانه‌های قهوه بیشتر دوست دارند و اکثرا آن را به صورت رست تیره مصرف می‌کنند. البته مصرف روبوستا به دلیل کافئین بیشتر و طعم تلخ‌تر آن با رست تیره هم طرفدارانی پیدا کرده است.

متداول‌ترین انواع قهوه‌های محبوب در فنلاند، شامل:

• امریکانو
• لاته
• کاپوچینو
• اسپرسو
• روش‌های دم‌آوری پور اور که طعم اصلی قهوه را حفظ می‌کند.
• قهوه فیلتری به عنوان یک روش دم‌آوری سنتی
• قهوه موکاپات برای مصرف خانگی
• کلد برو

افزایش مصرف قهوه تخصصی در فنلاند

با گسترش فرهنگ قهوه‌نوشی و به وجود آمدن فضای کافه‌ها که انواع قهوه با کیفیت بالا را در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهند، کم‌کم فنلاندی‌ها علاقه شدیدی به قهوه تخصصی پیدا کردند. در دهه‌های اخیر، قهوه‌نوش‌های فنلاندی به مصرف گزینه‌های قهوه سالم‌تر که در طی یک فرآیند ارگانیک، روش‌های کشاورزی پایدار و تجارت منصفانه تهیه شده است روی آورده‌اند. بنابراین، علاقه عمومی ‌به مصرف قهوه‌های با روش تولید و مبدا خاص بیشتر و بیشتر شده است.

نقش قهوه در زندگی مردم فنلاند

قهوه نقش پررنگی در فرهنگ، هویت، زندگی روزمره و تعاملات اجتماعی فنلاندی‌ها دارد. زمان‌های استراحت کوتاهی که آن‌ها به نوشیدن قهوه می‌پردازند، بخش جدانشدنی از زندگی روزمره یک فنلاندی است، به طوری که معمولا در فضاهای کاری، دو زمان استراحت نوشیدن قهوه (که خود فنلاندی‌ها نام آن را کاویتوکو گذاشته‌اند) در میانه تایم صبحگاهی و اواسط بعدازظهر برای کارکنان در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه فنلاندی‌ها تقریبا در هر مکان و موقعیتی از نوشیدن یک فنجان قهوه لذت می‌برند، خیلی هم جای تعجب ندارد اگر بدانید که آن‌ها حتی علاقه دارند که قبل یا بعد از سونا رفتن یک فنجان قهوه‌ بنوشند تا تجربه آرامش‌بخش‌تری از استراحت در سونا داشته باشند.

فنلاندی‌ها در همه حال و موقعیتی قهوه دم کشیده برای مصرف چندباره در طول روز آماده می‌کنند. مثلا در زمان استراحت در محل کار، در منزل، دورهمی‌های خانوادگی و دوستانه، قرار ملاقات‌های رسمی ‌و کاری و کافه‌ها با این نوشیدنی خستگی تن را به در می‌کنند. علاوه‌بر این‌ها، قهوه جایگاه خوبی در ادبیات فنلاندی دارد و در کارهای ادبی مثل رمان‌های فنلاندی “هفت برادر نوشته آلکسیس کیوی”، “مهمان تابستانه توسط توو جانسون”، “سرباز ناشناخته نوشته وینو لینا” وغیره از آن یاد شده است. در ادبیات فنلاندی، قهوه سمبل زندگی روزمره، مهمان‌نوازی، آسایش، همراهی با دیگران و دورهمی‌های اجتماعی است.

مصرف قهوه در جشن‌های فنلاندی

تقریبا می‌توان گفت در فنلاند، قهوه در همه موقعیت‌های اجتماعی سرو می‌شود. از جمله جشن‌ها، مراسم و فستیوال‌های ملی که قهوه در آن سرو می‌شود، عبارتند از:

جشن عروسی: بعد از مراسم عروسی، از مهمان‌ها با قهوه و انواع کیک‌ها و شیرینی‌ها پذیرایی می‌شود و در طی این زمان، مهمان‌ها به معاشرت با سایر مهمان‌ها و تازه عروس و داماد مشغول می‌شوند.

تولدها: معمولا همراه با کیک تولد و بقیه کوکی‌ها و شیرینی‌ها روی میز پذیرایی، قهوه نیز سرو می‌شود.

مراسم خاکسپاری: مرسوم است که بعد از انجام مراسم خاکسپاری برای حاضرین در کنار بقیه شیرینی‌های مخصوص، قهوه نیز سرو ‌شود. در طول این مدت، افراد به معاشرت با بقیه، یادآوری خاطرات و حمایت عاطفی می‌پردازند.

جشن کریسمس: در جشن کریسمس، فنلاندی‌ها در کنار شیرینی‌های مخصوصِ زمان کریسمس، مثل تارت‌های کریسمس به نام جولوتورتو و پیپارکاکوت که کوکی‌هایی با طعم زنجبیل هستند، قهوه سرو می‌کنند.

جشن جوهانوس یا اواسط تابستان: این مراسم فنلاندی که برای جشن گرفتن طولانی‌ترین روز سال در اواسط تابستان گرفته می‌شود، معمولا با سرو قهوه در فضای بیرون و در طبیعت همراه می‌شود.

جشن‌های ملی: مثلا در روز استقلال فنلاند در تاریخ 6 دسامبر، فنلاندی‌ها بعد از نوشیدن قهوه دستاوردها و تاریخ کشور خود را جشن می‌گیرند.

علاوه‌بر این‌ها، رویدادها و مسابقات متعددی در این کشور برگزار می‌شود. این رویدادها فضای مناسبی را برای علاقه‌مندان ورود به این صنعت فراهم می‌کند که روش‌های دم‌آوری مختلف و طعم ترکیب‌های متنوع را یاد بگیرند و با سایر علاقه‌مندان و یا افراد حرفه‌ای فعال در این صنعت آشنا شوند.

از جمله مهم‌ترین رویدادهای قهوه مهم شامل فستیوال قهوه هلسینکی، تمپر، لاهتی، کوپیو، یا ترکو است که با اهداف مختلفی در شهرهای مختلف فنلاند برگزار می‌شود.

یک ایده جالب که در سطح کشور اجرا می‌شود، برنامه “آخرهفته‌های قهوه” است. در سراسر سال و در روزهای آخرهفته کافه‌های محلی، رسترها و کافی شاپ‌ها تخفیف‌ها و رویدادها و مسابقات تست طعم مختلف برگزار می‌کنند و به غنی شدن فرهنگ کشور کمک می‌کنند.

و در آخر..

در سفر بعدی خود به فنلاند حتما قهوه بنوشید! احتمالا تا اینجا متوجه شده‌اید که چطور قهوه در تاروپود فرهنگ و هویت فنلاندی‌ها تنیده شده است و بخشی از هویت یک فنلاندی را تشکیل می‌دهد. این کشور یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان و مصرف‌کننده‌های قهوه است و البته این درهم تنیدگی نوشیدنی قهوه در فرهنگ، هویت و ادبیات فنلاند به خوبی حجم قهوه مصرفی در این کشور را توجیه می‌کند.