قهوه برای دیابت خوب است یا بد؟

بر اساس تحقیقات علمی ‌انجام شده، گفته می‌شود که قهوه برای درمان دیابت موثر است. شاید تصور کنید که این فقط یک ادعای تبلیغاتی برای فروش محصول بیشتر قهوه و محصولات جانبی آن باشد. کافئین به عنوان یک ماده محرک بر سطح قند خون تاثیر می‌گذارد، اما برخی ترکیبات موجود در قهوه تا حدی به روند درمان شما کمک می‌کند. بنابراین، در ادامه این مطلب می‌خواهیم از نظر علمی ‌بررسی کنیم که قهوه و کافئین موجود در آن چطور در پیشگیری از دیابت موثر هستند و مصرف چه نوع قهوه‌ای به افراد مبتلا به دیابت توصیه می‌شود؟

تاثیر قهوه بر قند خون دیابتی‌ها چیست؟

تحقیقات زیادی در مورد تأثیر کافئین موجود در مواد غذایی مختلف بر میزان قند خون و واکنش‌های بدن افراد مبتلا به دیابت نوع دوم صورت گرفته است. دریافت کافئین از موادی مانند شکلات، قهوه، چای و غیره برای افراد سالم و بدون سابقه دیابت معمولاً بدون عوارض گزارش شده است. اما وقتی درگیر بیماری دیابت نوع دوم هستید، احتمالاً باید کمی بیشتر احتیاط کنید.

واکنش بدن افراد مبتلا به دیابت نوع دوم در برابر دریافت میزان بالای کافئین متفاوت است. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف حدود 500 میلی‌گرم کافئین روزانه می‌تواند میزان قند خون را تا 8% افزایش دهد، هرچند برخی افراد واکنش‌های کاملاً متفاوتی را تجربه کرده‌اند. اگر مبتلا به دیابت باشید، بدن شما به‌خوبی از هورمون انسولین استفاده نمی‌کند. به همین دلیل، سطح قند خون پس از هر وعده غذایی بالاتر از حد نرمال خواهد بود. در این شرایط، مصرف کافئین باعث می‌شود که سطح قند خون فرد به سختی به سطح سالمی برسد. این موضوع در طولانی‌مدت برای سلامت کلی فرد مضر است و ممکن است منجر به مشکلات عصبی، قلبی و پیشرفت بیماری دیابت شود.

یک پیشنهاد خواندنی: بهترین و بدترین زمان نوشیدن قهوه

تأثیر کافئین بر حساسیت به انسولین و قند خون

کافئین بر حساسیت افراد به انسولین تأثیر می‌گذارد. انسولین، هورمونی است که ورود گلوکز خون به سلول‌های بدن را تسهیل کرده و آزادسازی انرژی را ممکن می‌سازد. کافئین با کاهش حساسیت به انسولین، مانع از جذب مؤثر گلوکز توسط سلول‌ها می‌شود و در نتیجه، گلوکز در خون باقی می‌ماند. افزون بر این، کافئین به‌عنوان یک ماده محرک، فرآیند گلوکززایی (تولید گلوکز از منابعی غیر از کربوهیدرات‌ها) را فعال می‌کند. این دو عامل می‌توانند سبب افزایش سطح قند خون شوند و برای افراد مبتلا به دیابت، چالش‌ها و مخاطراتی به همراه داشته باشند.

اگر مبتلا به دیابت هستید، باید از مصرف زیاد قهوه‌های ترکیب با شیر مانند موکا و لاته خودداری کنید. مصرف قهوه‌های ترکیبی با شیر یا سیروپ به دلیل سطح بالای شکر آن، برای افراد دیابتی گزینه مناسبی نیست.

پس چرا قهوه تاثیر مثبتی بر عدم ابتلا به دیابت دارد؟

تا اینجا در مورد تاثیر منفی کافئین بر سطح قند خون صحبت کردیم، شاید این سوال برای‌تان پیش آمده باشد که اگر کافئین سطح قند خون بدن را افزایش می‌دهد، پس چرا ادعا می‌شود که قهوه برای عدم ابتلا به دیابت مفید است؟ حقیقت این است که فواید قهوه برای سلامتی اثبات شده است زیرا قهوه حاوی ترکیبات دیگری از جمله مواد معدنی منیزیم، کروم و پتاسیم و انواع آنتی اکسیدان است که باعث کاهش التهاب در سیستم بدنی شما می‌شود و ریسک ابتلا به این بیماری را کاهش می‌دهد.

یک پیشنهاد خواندنی: چه کسانی نباید قهوه بنوشند؟

علاوه بر این، به این نکته هم توجه کنید که مصرف قهوه متابولیسم و سطح فعالیت فیزیکی را افزایش می‌دهد، همین موضوع به سوزاندن قند خون بیشتر در افراد کمک می‌کند. با توجه به اینکه اضافه وزن یکی از عوامل خطرساز در ابتلا به دیابت است، بنابراین همین خاصیت قهوه به دیابتی‌ها در کنترل سطح قند خون‌شان کمک می‌کند.

دقت کنید که واکنش افراد به کافئین متفاوت است اما به جهت احتیاط، افراد دیابتی باید مصرف قهوه را محدود و کنترل کنند یا قهوه بدون کافئین مصرف کنند تا دچار عوارض منفی دریافت کافئین بالا نشوند.

پیشگیری از دیابت با مصرف قهوه

تحقیقات زیادی نشان داده است که قهوه‌نوش‌ها کمتر دچار انواع بیماری‌های دیابت می‌شوند. برای مثال تحقیقاتی که در سال 2022 انجام شده است نشان می‌دهد که مصرف دو فنجان قهوه در طول روز خطر ابتلا به بیماری‌های زیادی از جمله دیابت نوع دوم، آلزایمر و مرگ زودرس را کاهش می‌دهد. بنابراین، احتمالا مصرف قهوه بدون کافئین یا دیکف بهترین گزینه برای فرد مبتلا به دیابت است، چرا که با حذف میزان زیادی از کافئین قهوه تنها از ترکیبات مفید این نوشیدنی بهره‌مند می‌شود.

در نهایت، باید گفت که نحوه تاثیر قهوه بر ابتلا، پیشگیری یا بهبود دیابت، جواب قطعی ندارد. چون نتیجه تحقیقات علمی دارای تناقض است و از نظر علمی هنوز به جواب قطعی نرسیده اند. در کل، وابسته به واکنش بدنی افراد به کافئین و سایر ترکیبات این نوشیدنی، تاثیر قهوه بر دیابت متفاوت خواهد بود.

و در آخر..

چه نتیجه‌ای می‌توان گرفت؟ اگر از قبل بیماری دیابت دوم یا سابقه ابتلا به آن را ندارید، نیازی نیست که نگران مصرف قهوه روزانه (یا کافئین دریافتی از مواد غذایی مختلف) باشید. تحقیقات ثابت کرده است که مصرف قهوه کافئین دار یا دیکف، خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را کاهش می‌دهد. اما، اگر از قبل بیماری دیابت نوع دوم را دارید یا سابقه ارثی این بیماری را دارید، واکنش بدن‌تان به کافئین دریافتی را تحت کنترل داشته باشید. بدن افراد مختلف نسبت به کافئین واکنش متفاوتی نشان می‌دهد. همچنین، جهت احتیاط مصرف کافئین و قهوه را محدود کنید.